Καρᾶς Αὐγουστῖνος, Κληρικός Μητροπόλεως Κωνσταντίας Κύπρου.

Ἡ νέα ἐν Χριστῷ ζωὴ ἐπιβάλλει, ὥστε οἱ πιστοὶ νὰ ἔχουν ἀνυπόκριτη ἀγάπη ὁ ἕνας πρὸς τὸν ἄλλο καὶ νὰ εἶναι φιλάδελφοι καὶ φιλόστοργοι μεταξύ τους. Καθὼς ὅλοι μας εἴμαστε ἀδελφοὶ ἐν Χριστῷ, ὀφείλουμε νὰ ἀγαποῦμε ὁ ἕνας τὸν ἄλλο καὶ ἡ ἀγάπη αὐτὴ δὲν πρέπει νὰ εἶναι ἐξωτερική, ἐπιφανειακή ἀλλὰ θερμὴ καὶ καρδιακή. Καὶ ἀπόδειξη αὐτῆς τῆς ἀγάπης δὲν εἶναι ἁπλῶς ἡ τιμὴ πρὸς αὐτούς ἀλλὰ «τῇ τιμῇ ἀλλήλους προηγούμενοι». Δηλαδὴ νὰ μὴν ἀναμένουμε νὰ μᾶς δείξει πρῶτα ὁ ἀδελφός μας τὴν τιμὴ καὶ τὸν σεβασμό του ἀλλὰ ἐμεῖς πρῶτοι νὰ σπεύδουμε νὰ ἐκφράσουμε τὴν ἀγάπη καὶ τὴν τιμή μας πρὸς τοὺς ἄλλους.

Ἡ ἀγάπη καὶ ἡ φιλαδελφία ἀλλὰ καὶ ἡ ἐπιτέλεση κάθε ἀγαθοῦ ἔργου ἀπαιτοῦν «σπουδή», δηλαδὴ ζῆλο καὶ προθυμία καὶ ὄχι ὀκνηρία, δηλαδὴ ἀπροθυμία καὶ ἀδιαφορία. Ἄλλωστε καὶ ὁ ἴδιος ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς, στὴν σχετικὴ παραβολὴ τῶν ταλάντων, χαρακτηρίζει «πονηρό» τὸν ὀκνηρὸ δοῦλο, ὁ ὁποῖος ἔκρυψε τὸ ἕνα τάλαντο ποὺ ἔλαβε ἀπὸ τὸν κύριό του καὶ ἐπέδειξε ἀμέλεια καὶ ἀπροθυμία γιὰ τὴν ἀξιοποίησή του. Δὲν ἔχει σημασία πόσα καὶ ποιὰ χαρίσματα θὰ λάβουμε. Αὐτὸ ποὺ ἔχει σημασία εἶναι, τὸ πῶς θὰ τὰ ἀξιοποιήσουμε ἢ καὶ θὰ τὰ αὐξήσουμε ἀκόμα γιὰ τὸ κοινὸ καλό. Οἱ πιστοὶ ἄνθρωποι ὀφείλουν νὰ εἶναι θερμοὶ στὴν πίστη «τῷ πνεύματι ζέοντες», ὥστε νὰ ἀξιοποιοῦν τὰ χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ ἔτσι νὰ καταντοῦν «τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες», δηλαδὴ νὰ δουλεύουν, νὰ ὑπηρετοῦν τὸν ἴδιο τὸν Κύριο.

Ἡ πηγὴ τοῦ ζήλου καὶ τῆς προθυμίας τῶν πιστῶν εἶναι ἡ ἐλπίδα στὸν ἴδιο τὸν Θεό. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἀποθέτει τὴν ἐλπίδα του στὸν Θεό, ἔχει ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη στὴν πρόνοια καὶ στὶς ὑποσχέσεις τοῦ Θεοῦ, τότε μπορεῖ πραγματικὰ νὰ χαίρεται. Ἡ ἐλπίδα στὸν Θεὸ ἐνθρονίζει τὴ χαρὰ στὴν καρδιὰ καὶ στὴν ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου. Παράλληλα, ἐπειδὴ ἡ ζωὴ τοῦ ἀνθρώπου εἶναι γεμάτη ἀπὸ θλίψεις, πειρασμοὺς καὶ περιπέτειες, ἡ ἐλπίδα πρὸς τὸν Θεὸ εἶναι ἐκείνη, ποὺ δίνει τὴ δύναμη στὸν καθένα νὰ ὑπομένει καρτερικὰ τὶς θλίψεις καὶ τὶς δοκιμασίες τῆς ζωῆς. Ἀπὸ τὴν ἄλλη, ἡ ὑπομονὴ στὶς θλίψεις καὶ τὶς δυσκολίες εἶναι ἡ ἀπόδειξη τῆς γνήσιας καὶ ἀπόλυτης πίστης καὶ ἐλπίδας στὸν Θεό.

Μαζὶ μὲ τὴν ἐλπίδα, ἕνα ἄλλο ἐξίσου σημαντικὸ ὅπλο γιὰ τὸν πιστὸ εἶναι ἡ προσευχή. Γι’ αὐτὸ ἀκριβῶς, ὁ ἀπόστολος Παῦλος δὲν συνιστᾶ στοὺς πιστοὺς μόνο νὰ προσεύχονται ἀλλὰ «τῇ προσευχῇ προσκαρτεροῦντες». Νὰ προσκαρτεροῦν στὴν προσευχή, δηλαδὴ νὰ προσεύχονται σταθερὰ καὶ ἐπίμονα, μὲ ἀπόλυτη πίστη, χωρὶς νὰ κουράζονται τὴν ὧρα τῆς προσευχῆς ἢ νὰ ἀφήνουν τὶς μέριμνες τῆς ζωῆς νὰ ἀποσποῦν τὸ νοῦ καὶ τὴν καρδιά τους ἀπὸ τὴν προσευχή.

Σύμφωνα μὲ τὸ ἐν Χριστῷ ἦθος, οἱ πιστοὶ ἔχουν χρέος νὰ οὐσιαστικοποιοῦν καὶ νὰ πραγματοποιοῦν μὲ ἔργα τὴν πίστη τους. Γιὰ τὸν λόγο αὐτὸν, προτρέπει ὁ ἀπόστολος Παῦλος νὰ γίνονται κοινωνοί, νὰ συμμετέχουν δηλαδὴ καὶ νὰ βοηθοῦν τοὺς συνανθρώπους τους στὶς διάφορες ἀνάγκες τους: «ταῖς χρείαις τῶν ἁγίων κοινωνοῦντες». Ἡ βοήθεια αὐτὴ συμπεριλαμβάνει καὶ τὸ χρέος τῆς φιλοξενίας: «τὴν φιλοξενίαν διώκοντες». Ἡ προσφορὰ φιλοξενίας μεταξὺ τῶν πρώτων χριστιανῶν εἶχε μεγάλη σημασία. Κάθε χριστιανὸς ποὺ ταξίδευε, εἶχε τὴν ἀνάγκη νὰ βρεθεῖ μεταξὺ τῶν ὁμοπίστων του, μὲ τοὺς ὁποίους ἔνιωθε ἑνωμένος μὲ τὴν ἀδελφικὴ ἀγάπη καὶ τὴν κοινωνία τοῦ Σώματος καὶ Αἵματος τοῦ Κυρίου. Ἡ ἀρετὴ τῆς φιλοξενίας, τῆς ἀγάπης δηλαδὴ πρὸς κάθε ξένο, ἀλλοεθνῆ ἢ ἀκόμα καὶ ἀλλόδοξο εἶναι ἐξόχως σημαντικὴ καὶ στὶς μέρες μας. Ἡ κοινωνία μας πλέον εἶναι μία πολυπολιτισμική, πολυεθνικὴ καὶ πολυθρησκευτικὴ κοινότητα. Ἡ ἐξέλιξη τῆς τεχνολογίας καὶ τῶν μέσων διευκολύνει τὴ γρήγορη μετακίνηση πληθυσμῶν πρὸς ἀναζήτηση καλύτερων συνθηκῶν διαβίωσης. Ἡ φιλοξενία, ἡ ἀποδοχὴ καὶ ἡ ἀγάπη πρὸς ὅλους αὐτοὺς πρέπει νὰ ὑπερβαίνει τὶς ὅποιες διακρίσεις, γιατί σὲ τελικὴ ἀνάλυση ὅλοι οἱ ἄνθρωποι εἴμαστε παιδιὰ τοῦ Θεοῦ. Ἡ φιλοξενία δὲν πρέπει νὰ εἶναι κάτι τὸ ζητούμενο γιὰ τοὺς ἀληθινοὺς χριστιανούς, ἀλλὰ πρέπει νὰ ἀποτελεῖ καὶ προσωπικὴ ἐπιδίωξη τοῦ καθενός μας. Ἄλλωστε, πρῶτος ξένος πάνω σὲ αὐτὴ τὴ γἠ, ποὺ δὲν εἶχε «ποῦ τὴν κεφαλὴν κλίνῃ» (Μάτθ. 8,20) ὑπῆρξε ὁ ἴδιος ὁ Ἰησοῦς Χριστός.

Ἡ χριστιανικὴ ἀγάπη, βέβαια, δὲν μπορεῖ νὰ ἔχει ὅρια. Ὁ ἴδιος ὁ Ἰησοῦς Χριστός μᾶς προτρέπει: «ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθροὺς ὑμῶν» (Μάτθ. 5,44). Μὲ αὐτὴ τὴν ἔννοια προτρέπει ὁ ἀπόστολος Παῦλος τοὺς πιστούς: «εὐλογεῖτε τοὺς διώκοντας ὑμᾶς», δηλαδὴ ὄχι ἁπλῶς νὰ μὴν μνησικακοῦν, νὰ μὴν ἐκδικοῦνται καὶ νὰ μὴν ἐπιδιώκουν τὸ κακὸ γιὰ ὅσους τοὺς ἔβλαψαν, ἀλλὰ πολὺ περισσότερο νὰ ἐπιθυμοῦν τὸ καλό τους καὶ νὰ προσεύχονται γι’ αὐτούς. Βέβαια, ἐδῶ δὲν ὑποστηρίζεται ἡ συγκατάθεση στὴν ἀδικία καὶ στὸ κακό ἀλλὰ ἡ ὑπέρβαση τοῦ κακοῦ καὶ ἡ μέριμνα γιὰ τὴ σωτηρία ἀκόμα καὶ τῶν ἐχθρῶν. Ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς πάνω στὸν Σταυρὸ δὲν εὐλόγησε τὶς πράξεις τῶν σταυρωτῶν καὶ διωκτῶν του ἀλλὰ παρακάλεσε τὸν Θεὸ Πατέρα νὰ τοὺς συγχωρέσει καὶ νὰ τοὺς δείξει τρόπους μετανοίας καὶ ἐπιστροφῆς: «πάτερ, ἅφες αὐτοῖς, οὐ γὰρ οἴδασι τί ποιοῦσι» (Λούκ. 23, 34).

Ἡ ἀγάπη, λοιπὸν, εἶναι τὸ βασικὸ καὶ θεμελιῶδες γνώρισμα τῆς φιλαδελφίας καὶ τῆς ἁρμονικῆς συμβίωσης καὶ συνύπαρξης ὅλων τῶν ἀνθρώπων. Οἱ διαπροσωπικὲς σχέσεις τῶν ἀνθρώπων πρέπει νὰ στηρίζονται στὸν κανόνα τῆς ἀγάπης. Ἄλλωστε ὁ ἴδιος ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς σὲ ἄλλη περίπτωση τόνισε, ὅτι δυὸ εἶναι οἱ βασικὲς ἐντολές: «ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου, ἐξ ὅλης τῆς καρδίας σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς διανοίας σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς ἰσχύος σου. Αὔτη πρώτη ἐντολή. Καὶ δευτέρα ὅμοια, αὔτη, ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν» (Μάρκ.12,30). Ἡ ἀδελφοσύνη ἀναφέρεται πρωτίστως στοὺς οἰκείους «τῇ πίστει», ὅλους ἐκείνους δηλαδὴ ποὺ βαπτίσθηκαν στὸ ὄνομα τῆς Ἁγίας Τριάδος καὶ ἐντάχθηκαν στὸ σῶμα τῆς Ἐκκλησίας. Βέβαια, ἡ ἀγάπη καὶ ἀδελφοσύνη δὲν μπορεῖ νὰ περιοριστεῖ μόνο ἐδῶ ἀλλὰ σπάζει τοὺς ὅποιους φραγμοὺς καὶ ἀγκαλιάζει ὅλους τοὺς ἀνθρώπους, τὰ παιδιὰ τοῦ Θεοῦ. Καὶ ἀκόμα, ἡ τέλεια χριστιανικὴ ἀγάπη φθάνει μέχρι καὶ τοὺς ἐχθροὺς καὶ μεριμνᾶ γι’ αὐτούς, ὥστε νὰ τύχουν καὶ αὐτοὶ μετάνοιας καὶ ἐπιστροφῆς πρὸς τὸν Θεό. Ἡ πραγματικὴ καὶ ἐν Χριστῷ ἀγάπη τῶν μελῶν τῆς Ἐκκλησίας ἀποδεικνύει, ὅτι ἡ Ἐκκλησία δὲν εἶναι θεσμὸς ἢ ἰδέα ἀλλὰ οἰκογένεια καὶ κοινωνία πιστῶν. Μία τέτοια παρουσία τῆς Ἐκκλησίας μέσα στὸν σύγχρονο κόσμο μπορεῖ νὰ δώσει τὴν ἐλπίδα στὸν ἄνθρωπο ποὺ ζεῖ μέσα σὲ θλίψεις, πειρασμοὺς καὶ δοκιμασίες, μέσα στὴν ἀποξένωση, τὴν ἀπόρριψη καὶ τὴν ἔλλειψη ἀγάπης. Ἡ ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ καὶ τῶν μελῶν τῆς Ἐκκλησίας δίνει τὴν ἐλπίδα, τὴ χαρὰ καὶ τὴν αἰσιοδοξία στὸν σύγχρονο κόσμο.