Ἀποστόλου & Εὐαγγελιστοῦ Ματθαίου.Δὲν μπορεῖς τὸ μεγάλο; Κάνε τὸ μικρό! (+Μητροπολίτου Φλωρίνης Αυγουστίνου Καντιώτου)
Δὲν μπορεῖς τὸ μεγάλο; Κάνε τὸ μικρό!
Ἐάν, ἀγαπητοί μου, σᾶς πῇ κάποιος, ὅτι ἕνας λύκος ἔγινε ἀρνί, ποιός θὰ τὸ πιστέψῃ; Κανείς. Γιατὶ ὁ λύκος τρώει ἀρνιά. Γεννιέται λύκος καὶ λύκος πεθαίνει. Ὁ λαός μας λέει· «ὁ λύκος τρίχα ἀλλάζει, ἀλλὰ τὴ γνώμη(=τὸ νοῦ) δὲν τὸν ἀλλάζει», μένει λύκος. Αὐτὸ ὅμως ποὺ δὲν συμβαίνει στὸ φυσικὸ κόσμο, συμβαίνει στὸν πνευματικὸ καὶ ἠθικὸ κόσμο. Θέλω δηλαδὴ νὰ πῶ, ὅτι ὑπάρχουν ἄνθρωποι γεμᾶτοι κακίες καὶ ἐλαττώματα,ποὺ εἶνε σὰν ἄγρια θηρία, καὶ ὅμως αὐτοὶμπορεῖ ν᾿ ἀλλάξουν, νὰ γίνουν καλοί, νὰ γίνουν ἅγιοι.
Ἕνας λύκος μπορεῖ νὰ γίνῃ ἀρνί ·αὐτὸ μᾶς λέει σήμερα τὸ εὐαγγέλιο (βλ. Ματθ.9,9-13).Γιά νὰ δοῦμε, πῶς γίνονται αὐτὰ τὰ θαυμαστὰ πράγματα;
Ἐάν, ἀγαπητοί μου, σᾶς πῇ κάποιος, ὅτι ἕ-νας λύκος ἔγινε ἀρνί, ποιός θὰ τὸ πιστέ-ψῃ; Κανείς. Γιατὶ ὁ λύκος τρώει ἀρνιά. Γεν-νιέται λύκος καὶ λύκος πεθαίνει. Ὁ λαός μας λέει· «ὁ λύκος τρίχα ἀλλάζει, ἀλλὰ τὴ γνώμη(=τὸ νοῦ) δὲν τὸν ἀλλάζει», μένει λύκος. Αὐ-τὸ ὅμως ποὺ δὲν συμβαίνει στὸ φυσικὸ κό-σμο, συμβαίνει στὸν πνευματικὸ καὶ ἠθικὸ κόσμο. Θέλω δηλαδὴ νὰ πῶ, ὅτι ὑπάρχουν ἄνθρωποι γεμᾶτοι κακίες καὶ ἐλαττώματα,ποὺ εἶνε σὰν ἄγρια θηρία, καὶ ὅμως αὐτοὶ μπορεῖ ν᾿ ἀλλάξουν, νὰ γίνουν καλοί, νὰ γίνουν ἅγιοι.Ἕνας λύκος μπορεῖ νὰ γίνῃ ἀρνί ·αὐτὸ μᾶς λέει σήμερα τὸ εὐαγγέλιο(βλ. Ματθ.9,9-13)
.Γιά νὰ δοῦμε, πῶς γίνονται αὐτὰ τὰ θαυμαστὰ πράγματα;
* * *
Στὴν ἐποχὴ τοῦ Xριστοῦ ὑπῆρχαν ὡρισμένοι ἄνθρωποι ποὺ τοὺς ἔλεγαν τελῶνες, γιατὶ τὸ ἐπάγγελμά τους ἦταν τέτοιο. Εἰσέπρατταντοὺς φόρους τοῦ δημοσίου. Ἀλλὰ στὴν εἴσπραξι ἔκαναν ἀδικίες. Δὲν εἰσέπρατταν τὰ νόμιμα. Ἐκεῖ ποὺ ἔπρεπε νὰ εἰσπράξουν 100δραχμές, εἰσέπρατταν 200. Τὶς 100 τὶς ἔδινανστὸ δημόσιο, τὶς ἄλλες 100 τὶς ἔβαζαν στὴντσέπη τους. Ἔτσι αὐτοί, κλέβοντας τὸ λαό,κατώρθωναν νὰ κάνουν τεράστιες περιουσί-ες, νὰ κτίσουν σπίτια καὶ μέγαρα, καὶ νὰ ζοῦνμὲ πολυτέλεια μεγιστάνων. Ἦταν εὐτυχεῖς; Ὄχι. Γιατὶ ὁ κόσμος τοὺςἤξερε καὶ δὲν τοὺς ἀγαποῦσε.Ὅλοι τοὺς μισοῦσαν. Τελώνης = ἁμαρτωλός, τελώνης =κλέφτης, τελώνης = λύκος τῆς κοινωνίας.Ἕνας ἀπὸ τοὺς τελῶνες αὐτοὺς ἦταν καὶ ὁ ἅγιος Ματθαῖος
ποὺ ἑορτάζουμε σήμερα.Ἄλλαξε ὅμως· ἀπὸ τελώνης ἔγινε εὐαγγελι-στής, ἀπὸ κάρβουνο ἔγινε διαμάντι, ἀπὸ κό-ρακας ἔγινε περιστέρι, ἀπὸ λύκος ἔγινε ἀρνί.Ποιός τὸν ἄλλαξε καὶ πῶς; Ἀκοῦστε.Ὁ Ματθαῖος βρισκόταν στὸ τελωνεῖο. Ὅ-πως ἡ ἀράχνη στήνει τὸ δίχτυ της καὶ περι-μένει ν᾿ ἁρπάξῃ διάφορα ζῳύφια, ἔτσι κι αὐ-τὸς περίμενε ἐκεῖ ν᾿ ἁρπάξῃ ἀνθρώπους καὶνὰ τοὺς λῃστέψῃ. Ἀλλὰ μιὰ μέρα πέρασε κά-ποιος, ποὺ ἄλλος σὰν αὐτὸν δὲν ὑπάρχει, κά-ποιος ποὺ κάνει θαύματα. Τὸ ὄνομά του εἶνετὸ γλυκύτερο στὸν κόσμο.Ὁ Χριστός!
Ὁ Χριστὸς κοίταξε τὸ Ματθαῖο καὶ ὡς καρ-διογνώστης Θεὸς εἶδε, ὅτι στὸ βάθος τῆς ἁμαρτωλῆς αὐτῆς ὑπάρξεως ὑπῆρχε κάποιο καλὸ σπέρμα, μία καλὴ διάθεσι,μιὰ σπίθα.Γιατὶ πρέπει νὰ ξέρουμε, ὅτι καὶ ὁ πιὸ ἅγιοςἄνθρωπος ἔχει κάποιο ἐλάττωμα, ἀλλὰ καὶ ὁπιὸ ἁμαρτωλὸς ἔχει κάτι καλὸ μέσα του· καὶἂν αὐτὸ τὸ καλὸ κατορθώσουμε νὰ τὸ καλλι-εργήσουμε, τότε ὁ κακὸς ἄνθρωπος γίνεταικαλός.Εἶδε λοιπὸν ὁ Χριστός, ὅτι στὰ βάθη του ἔ-κρυβε μιὰ σπίθα. Κι ὅπως ἀπὸ μιὰ σπίθα ἀνά-βεις φωτιά, ἔτσι ὁ Χριστὸς ἀπὸ τὴ σπίθα αὐτὴἄναψε ἅγια φωτιὰ στὴν καρδιὰ τοῦ Ματθαίου, ποὺ ἔκαψε ὅλο τὸ δάσος τῆς ἁμαρτίας.Τὸν κοίταξε καὶ τοῦ εἶπε δύο λόγια·«Ἀκολούθει μοι»(Ματθ. 9,9). Ἄσε τὸ τελωνεῖο κ᾿ ἔλα μαζίμου· κ᾿ ἐγὼ θὰ σοῦ ἀναθέσω ἄλλη ἀποστολή.Καὶ ὁ τελώνης, χωρὶς ἀντιρρήσεις, ἀκολούθησε ἀμέσως τὸ Χριστό. Ἡ χαρά του ἦταν πολὺμεγάλη.Γιὰ νὰ πανηγυρίσῃ τὸ γεγονός, ἔκανε τρα-πέζι στοὺς συναδέλφους του καὶ ἄλλο κό-σμο. Στὸ τραπέζι ἦταν καὶ ὁ Χριστὸς μὲ τοὺς
μαθητάς του. Οἱ φαρισαῖοι, ὅταν εἶδαν τὸΧριστὸ μαζὶ μὲ τοὺς τελῶνες, τὸν κατηγόρησαν.Γιά ἰδέστε, εἶπαν, μὲ ποιούς συναναστρέφε-ται… Καὶ ὁ Χριστὸς τοὺς ἀπήντησε μὲ τὰ ἑξ-ῆς λόγια.Ὅποιος εἶνε καλά, δὲν χρειάζεται γιατρό.Στὸ γιατρὸ πάει ὁ ἄρρωστος. Κ᾿ ἐγὼ ἦρθα γιὰ τοὺς ἀρρώστους. Οἱ ἄρρωστοι ἔρχονται σ᾿ ἐμένα.«Οὐ γὰρ ἦλθον καλέσαι δικαίους, ἀλλὰ ἁμαρτωλοὺς εἰς μετάνοιαν»(Ματθ. 9,13).
Ἀπὸ τὴν ἡμέρα ἐκείνη ὁ Ματθαῖος ἔμεινε πιὰ κοντὰ στὸ Χριστό. Ὅπως τὸ ἀρνὶ ἀκολου-θεῖ τὸν τσομπάνο, ἔτσι κι ὁ Ματθαῖος τὸ Χριστό. Κοντά του ἦταν ὅταν ἐκεῖνος στὴν ἔρη-μο εὐλόγησε τὰ ψωμιὰ καὶ χόρτασε τὸν κό-σμο. Κοντά του ὅταν περπατοῦσε πάνω στὰκύματα. Κοντά του ὅταν θεράπευε τοὺς ἀρρώστους. Κοντά του τὴ νύχτα τῆς ΜεγάληςΠέμπτης, ὅταν τέλεσε τὸ Μυστικὸ Δεῖπνο καi εἶπε τὸ
«Λάβετε φάγετε…»(Ματθ. 26,26). Κοντά τουτὴν ἡμέρα τῆς Ἀναστάσεως, ὅταν ἔφερε τὸχαρμόσυνο μήνυμα. Κοντά του ὅταν ἀναλή-φθηκε στοὺς οὐρανούς. Καὶ στὸ ὑπερῷο τῆςΠεντηκοστῆς ἦταν πάλι ἐκεῖ. Μετά, ὅταν οἱμαθηταὶ σκόρπισαν σὲ διάφορα μέρη γιὰ νὰκηρύξουν, ὁ Ματθαῖος πῆρε τὸ ῥαβδί του καὶπῆγε μακριά, μέσα σὲ ἀγρίους ἀνθρώπους,καὶ κήρυξε τὸ Χριστὸ καὶ τὸ εὐαγγέλιο, καὶ εἶ-χε μαρτυρικὸ τέλος διὰ πυρός.
* * *
Θέλω, ἀγαπητοί μου, νὰ προσέξετε ἕνα σημεῖο, ἐκεῖ ποὺ ὁ Χριστὸς τοῦ εἶπε·
«Ἀκολού- θει μοι». Δύο λόγια τοῦ εἶπε, κι αὐτὸςτ᾿ ἄφησε ὅλα· καὶ τελωνεῖο, καὶ σπίτια, καὶ λεφτά,καὶ περιουσία, καὶ φίλους, τὰ πάντα,καὶ ἀκολούθησε τὸ Χριστό.Ποιός τὸ κάνει σήμερα αὐτό;
Τὸ θεωρεῖτε εὔκολο;
Γιά φανταστῆτε νὰ ἐρχόταν πάλι ὁΧριστὸς καὶ νὰ πήγαινε στὸ γεωργὸ τὴν ὥραποὺ ὁδηγεῖ τὸ τρακτέρ, στὸν ψαρᾶ τὴν ὥραποὺ ῥίχνει τὸ δίχτυ, στὸν ἐργάτη, στὸν ὑπάλ-ληλο, στὸν πλούσιο, στὸν ἔμπορο, νὰ πήγαι-νε στὸ νομάρχη, στὸ δήμαρχο, στὸν ὑπουρ-γό. Νὰ πήγαινε καὶ νὰ ἔλεγε· Ἔλα μαζί μου κιἄφησέ τα αὐτά. Ποιός ἀπ᾿ αὐτοὺς θ᾿ ἀκολουθοῦσε τὸ Χριστό; Σήμερα εἶνε ἐποχὴ τοῦ χρήματος. Οἱ ἄνθρωποι ψοφᾶνε γιὰ λεφτά. Χωρὶςλεφτὰ δὲν κάνουν τίποτα.Ἀλλὰ ὁ Ματθαῖος δούλεψε χωρὶς λεπτά
Ἤμουν σ᾿ ἕνα χωριὸ ποὺ δὲν εἶχε παπᾶ. Παρακάλεσα τὸν πρόεδρο· –Βρῆτε ἕναν, εἴτε βο-
σκὸ εἴτε γεωργό, νὰ τὸν κάνουμε ἱερέα, νὰχτυπᾷ ἡ καμπάνα τὴν Κυριακή… Κανείς δὲνβρέθηκε. Μόνο ἕνας αὐθάδης μοῦ εἶπε· –Ἂν μᾶς δώσῃς, δεσπότη,τόσα τὸ μῆνα, γινόμαστε ὅλοι παπᾶδες. –Δὲν σᾶς χρειάζομαι, τοῦ λέω.Καὶ ὅμως νὰ ξέρετε, ὅτι καὶ σήμερα ὑπάρ-χουν παιδιὰ ποὺ ἐγκαταλείπουν τὰ πάντα καὶπᾶνε κάτω στοὺς ἀγρίους, καὶ κηρύττουν τὸΧριστό, καὶ θυσιάζονται.
Αὐτοὶ ὅμως εἶνε λίγοι. Τρία ἑκατομμύρια ἔφυγαν ἀπὸ τὴν Ἑλλά-δα καὶ σκορπίστηκαν στὰ τέσσερα σημεῖα τοῦὁρίζοντος· ἄλλος πῆγε στὴν Ἀμερική, ἄλλοςστὴν Αὐστραλία, ἄλλος στὸν Καναδᾶ, ἄλλοςστὴ Γερμανία, ἄλλος ἀλλοῦ. Γιατί πήγανε; Γιὰτὸ χρῆμα. Γιὰ τὸ Θεὸ πόσοι πῆγαν ἐκεῖ;…Ἀλλ᾿ ἐγὼ ἐδῶ δὲν θὰ σᾶς πῶ ν᾿ ἀφήσετετὸν τόπο σας καὶ νὰ πᾶτε μακριὰ νὰ γίνετε ἱε-ραπόστολοι. Σᾶς λέω κάτι ἄλλο, πιὸ εὔκολο.Δὲν μπορεῖς νὰ κάνῃς τὸ μεγάλο; Ἔ, κάνε τὸμικρό. Ἐγὼ δὲν θὰ σᾶς πῶ νὰ σηκώσετε τὸνὌλυμπο· θὰ σᾶς δώσω νὰ σηκώσετε ἕνα χα-λίκι. Μὴν ἀφήσῃς λοιπὸν τὸ σπίτι σου. Μεῖνεκοντὰ στὴ γυναῖκα καὶ στὰ παιδιά σου. Συνέ-χισε τὴ δουλειά σου. Νὰ εἶσαι ἐργατικὸς καὶφιλότιμος· Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη, Πέμπτη,Παρασκευή, Σάββατο δουλειά! μυρμήγκι νὰεἶσαι, αὐτὸ θέλει ὁ Χριστός. Ἦρθε ὅμως Κυ-ριακὴ καὶ χτύπησε ἡ καμπάνα; Ὁ ἦχος ἐκεῖνος εἶνε μήνυμα Κυρίου. Τὴν ὥρα ποὺ χτυπᾷἡ καμπάνα μᾶς καλεῖ ὁ Χριστός.
«Ἀκολούθει μοι», σοῦ λέει.Ἔλα, Χριστιανέ μου, νὰ ἐκκλησιαστῇς
. Δὲν σὲ καλεῖ νὰ πᾷς κάτω στοὺς ἀγρίους , γιὰ νὰ γίνῃς ἐκεῖ κήρυκας τοῦ εὐαγγελίου· δὲν σὲ καλεῖ νὰ γίνῃς παπᾶς ἢ ἱερο-κήρυκας ἢ κάτι ἄλλο. Ἔλα στὴν ἐκκλησία,σοῦ λέει, ν᾿ ἀνάψῃς τὸ κερί σου καὶ νὰ στα-θῇς στὴ θεία λειτουργία. Πόσο νὰ σταθῇς;Μία ὥρα! Ἀπὸ τὸ «Εὐλογημένη ἡ βασιλεία…» μέχρι τὸ «Δι᾿ εὐχῶν τῶν ἁγίων πατέρων…» μία ὥρα εἶνε. Ὅλη ἡ βδομάδα ἔχει 168 ὧρες,καὶ ἀπὸ τὶς 168 ὧρες 1 ὥρα μᾶς ζητάει ὁ Θεός· κ᾿ ἐμεῖς οὔτε 1 ὥρα δὲν τοῦ ἀφιερώνου-με; Τόσο φύγαμε μακριὰ ἀπὸ τὸ Θεό;
Γι᾿ αὐτὸ σήμερα, ποὺ ἑορτάζουμε τὴ μνήμη τοῦ εὐαγγελιστοῦ Ματθαίου καὶ θαυμάζουμετοὺς ἥρωες ἐκείνους ποὺ ἐγκατέλειψαν τὰ πάντα καὶ ἐργάζονται ὡς ἱεραπόστολοι στὰ διάφορα μέρη τῆς γῆς, κάνω μία ἔκκλησι σὲ ὅ-λους. Σᾶς παρακαλῶ, ἀφοῦ δὲν μπορεῖτε –ἢμᾶλλον δὲν θέλετε νὰ κάνετε τὸ μεγάλο,νὰ κάνετε τὸ μικρό. Σεῖς οἱ ἴδιοι δὲν συγκινεῖσθεκαὶ δὲν ἐνδιαφέρεστε γιὰ ἱεραποστολή. Kά-ποιο καλὸ παιδί σας δὲν τ᾿ ἀφήνετε νὰ γίνῃ ἱ-ερεύς. Ἔτσι φθάσαμε νὰ ἔχουμε στὴν Ἑλλά-δα χίλιες (1.000) θέσεις ἱερέων κενές. Τὸ παι-δάκι σας θέλετε νὰ γίνῃ δικηγόρος, γιατρός,μηχανικός…· ἀλλὰ παπᾶς ὄχι. Ἕνα μικρὸ χα-ριτωμένο παιδάκι πήγαινε στὸ κατηχητικὸ καὶτοῦ ἄρεσε ἡ ἐκκλησία· καὶ λέει στὸν πατέρατου· –Ἐγὼ θέλω νὰ γίνω παπᾶς. – Ἂν τὸ ξα-ναπῇς, τοῦ εἶπε, θὰ σὲ σκοτώσω!…Λοιπόν; Τὸ ἕνα δὲν τὸ κάνετε, τὸ ἄλλο δὲντὸ κάνετε, τί Χριστιανοὶ εἶστε; Ἐλᾶτε τοὐλάχιστον τὴν Κυριακὴ μιὰ ὥρα στὴν ἐκκλησία,γιὰ νὰ ἔχετε τὴν εὐλογία τοῦ Θεοῦ καὶ νὰ φωτιστῆτε· ἀμήν.
(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος