Ἅγιος Σιλουανός ὁ Ἀθωνίτης.
Πολὺ μᾶς ἀγαπάει ὁ Κύριος- αὐτὸ τὸ ἔμαθα ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, ποὺ μοῦ ἔδωσε Ἐκεῖνος κατὰ τὸ μέγα Του ἔλεος. Γέρασα καὶ ἑτοιμάζομαι γιὰ τὸ θάνατο καὶ γράφω τὴν ἀλήθεια ἀπὸ ἀγάπη γιὰ τοὺς ἀνθρώπους. Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, ποὺ μοῦ ἔδωσε ὁ Κύριος, θέλει νὰ σωθοῦν ὅλοι, νὰ γνωρίσουν ὅλοι τὸ Θεό.
Ἤμουνα χειρότερος κι ἀπὸ ἕναν βρωμερὸ σκύλο, ἐξ αἰτίας τῶν ἁμαρτιῶν μου- σὰν ἄρχισα ὅμως νὰ ζητῶ συγχώρηση ἀπὸ τὸ Θεό, Αὐτός μοῦ ἔδωσε ὄχι μόνο τὴ συγχώρηση ἀλλὰ καὶ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Ἔτσι, ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ, γνώρισα τὸ Θεό.
Βλέπεις ἀγάπη ποὺ ἔχει ὁ Θεὸς γιά μᾶς; Ποιός, ἀλήθεια, θὰ μποροῦσε νὰ περιγράψει τὴν εὐσπλαχνία Του;
Ἀδελφοί μου, πέφτω στὰ γόνατα καὶ σᾶς παρακαλῶ, πιστεύετε στὸ Θεό, πιστεύετε πὼς ὑπάρχει τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, ποὺ μαρτυρεῖ γιὰ τὸ Θεὸ σ’ ὅλες τὶς ἐκκλησίες μας, ἀλλὰ καὶ στὴν ψυχή μου.
Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι ἀγάπη. Καὶ ἡ ἀγάπη αὐτὴ πλημμυρίζει ὅλες τὶς ψυχὲς τῶν οὐρανοπολιτῶν ἁγίων. Καὶ τὸ ἴδιο Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι στὴ γῆ, στὶς ψυχὲς ὅσων ἀγαποῦν τὸ Θεό. Ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ οἱ οὐρανοὶ βλέπουν τὴ γῆ, ἀκοῦνε τὶς προσευχές μας καὶ τὶς προσκομίζουν στὸ Θεό.
Ζοῦμε στὴ γῆ καὶ δὲν βλέπουμε τὸ Θεό, δὲν μποροῦμε νὰ Τὸν δοῦμε. Ἀλλὰ σὰν ἔρθει τὸ Ἅγιο Πνεῦμα στὴν ψυχή, τότε θὰ δοῦμε τὸ Θεό, ὅπως Τὸν εἶδε ὁ ἅγιος Στέφανος (Πράξ. 7:55-56). Ἡ ψυχὴ καὶ ὁ νοῦς ἀναγνωρίζουν ἀμέσως μὲ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα ὅτι Αὐτὸς εἶναι ὁ Κύριος. Ἔτσι ὁ ἅγιος Συμεὼν ὁ Θεοδόχος, μὲ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, ἀναγνώρισε στὸ μικρὸ Βρέφος τὸν Κύριο (Λούκ. 2:25-32). Ἔτσι καὶ ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Βαπτιστής, μὲ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα ἐπίσης, ἀναγνώρισε τὸν Κύριο καὶ Τὸν ὑπέδειξε στοὺς ἀνθρώπους. Καὶ στὸν οὐρανὸ καὶ στὴ γῆ ὁ Θεὸς γνωρίζεται μόνο μὲ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, ὄχι μὲ τὴν ἐπιστήμη. Καὶ τὰ παιδιὰ ποὺ δὲν σπούδασαν καθὸλου, γνωρίζουν τὸν Κύριο μὲ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Χωρὶς τὸ Ἅγιο Πνεῦμα κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ γνωρίσει τὸ Θεὸ καὶ πὸσο πολὺ μᾶς ἀγαπάει. Ἀκόμα κι ἂν διαβάζουμε ὅτι μᾶς ἀγάπησε καὶ ἔπαθε ἀπὸ ἀγάπη γιά μᾶς, σκεφτόμαστε γι’ αὐτὰ μόνο μὲ τὸ νοῦ, ἀλλὰ δὲν καταλαβαίνουμε ὅπως πρέπει, μὲ τὴν ψυχή, τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ. Ὅταν ὅμως μᾶς διδάξει, τότε γνωρίζουμε μὲ ἐνάργεια καὶ αἰσθητὰ τὴν ἀγάπη- τότε γινόμαστε ὅμοιοι μὲ τὸν Κύριο.
Καθένας μας μπορεῖ νὰ κρίνει γιὰ τὸ Θεὸ κατὰ τὸ μέτρο τῆς χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ποὺ γνώρισε. Γιατί πῶς εἶναι δυνατὸ νὰ σκεφτόμαστε καὶ νὰ κρίνουμε γιὰ πράγματα ποὺ δὲν εἴδαμε ἢ δὲν ἀκούσαμε καὶ δὲν ξέρουμε; Οἱ ἅγιοι λένε πὼς εἶδαν τὸ Θεό. Ἀλλὰ ὑπάρχουν καὶ ἄνθρωποι ποὺ λένε ὅτι δὲν ὑπάρχει Θεός. Εἶναι φανερὸ πὼς μιλοῦν ἔτσι, γιατί δὲν Τὸν γνώρισαν, αὐτὸ ὅμως δὲν σημαίνει καθόλου πὼς ὁ Θεὸς δὲν ὑπάρχει.
Οἱ ἅγιοι μιλοῦν γιὰ πράγματα ποὺ πραγματικὰ εἶδαν καὶ γνωρίζουν. Δὲν λένε, γιὰ παράδειγμα, πὼς εἶδαν ἕνα ἄλογο μήκους ἑνὸς χιλιομέτρου ἢ ἕνα πλοῖο δέκα χιλιομέτρων, ποὺ δὲν ὑπάρχουν. Κι ἐγὼ νομίζω, πώς, ἂν δὲν ὑπῆρχε Θεός, δὲν θὰ μιλοῦσαν κἂν γι’ Αὐτὸν στὴ γῆ. Οἱ ἄνθρωποι ὅμως θέλουν νὰ ζοῦν σύμφωνα μὲ τὸ δικό τους θέλημα καὶ γι’ αὐτὸ λένε πὼς δὲν ὑπάρχει Θεός, βεβαιώνοντας ἔτσι μᾶλλον πὼς ὑπάρχει.
Ὅλων τῶν λαῶν ἡ ψυχὴ αἰσθανόταν πὼς ὑπάρχει ὁ Θεός, ἂν καὶ δὲν ἤξεραν νὰ λατρεύουν τὸν ἀληθινὸ Θεό. Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα ὅμως δίδαξε πρῶτα τοὺς προφῆτες, ἔπειτα τοὺς ἀποστόλους, ὕστερα τοὺς ἁγίους πατέρες καὶ ἐπισκόπους μας, κι ἔτσι ἔφτασε ὡς ἐμᾶς ἡ ἀληθινὴ πίστη. Ἐμεῖς γνωρίσαμε τὸν Κύριο μὲ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Καὶ ὅταν Τὸν γνωρίσαμε, τότε στερεώθηκε σ’ Αὐτὸν ἡ ψυχή μας.
Γνωρίστε, λαοί, ὅτι πλαστήκαμε γιὰ νὰ δοξάζουμε τὸν οὐράνιο Θεό, καὶ μὴν προσκολλᾶστε στὴ γῆ, γιατί ὁ Θεὸς εἶναι Πατέρας μας καὶ μᾶς ἀγαπάει σὰν πολυπόθητα παιδιά Του.
Ὅποιος δὲν γνωρίζει τη χάρη, δὲν τὴν ἐπιζητεῖ. Οἱ ἄνθρωποι προσκολλήθηκαν στὴ γῆ, γι’ αὐτὸ οἱ πιὸ πολλοὶ δὲν ξέρουν πὼς τίποτα τὸ γήινο δὲν μπορεῖ νὰ συγκριθεῖ μὲ τὴ γλυκύτητα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Πολλοὶ φιλονικοῦν γιὰ τὴν πίστη – καὶ δὲν ὑπάρχει τέλος σ’ αὐτὲς τὶς φιλονικίες -, ἐνῷ, ἀντὶ νὰ φιλονικοῦμε, πρέπει νὰ προσευχόμαστε μόνο στὸ Θεὸ καὶ τὴν Παναγία, καὶ ὁ Κύριος θὰ μᾶς δώσει τὸ φωτισμὸ χωρὶς φιλονικίες, καὶ μάλιστα γρήγορα.
Πολλοὶ μελέτησαν ὅλες τὶς θρησκεῖες, ἀλλὰ δὲν γνώρισαν τὴν ἀληθινὴ πίστη ὅπως πρέπει. Ὅποιος ὅμως προσεύχεται στὸ Θεὸ μὲ ταπείνωση νὰ τὸν φωτίσει, σ’ αὐτὸν ὁ Κύριος θὰ δώσει νὰ μάθει πόσο ἀγαπάει τὸν ἄνθρωπο. Οἱ ὑπερόπτες ἐλπίζουν νὰ μάθουν τὰ πάντα μὲ τὸ νοῦ τους, ἀλλὰ ὁ Θεός τούς ἔθεσε ὅρια.
O Κύριος εἶπε: «Ὅπου εἰμὶ ἐγώ, ἐκεῖ καὶ ὁ διάκονος ὁ ἐμὸς ἔσται… ἵνα θεωρῇ τὴν δόξαν τὴν ἐμὴν» (πρβλ. Ιω. 12:26-17:24). Οἱ ἄνθρωποι ὅμως δὲν κατανοοῦν τὶς Γραφές, τὶς βρίσκουν σχεδὸν ἀκατανόητες. Μόνο ὅταν τοὺς διδάξει τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, τότε ὅλα γίνονται κατανοητὰ καὶ ἡ ψυχὴ αἰσθάνεται σὰν νὰ εἶναι στοὺς οὐρανούς. Γιατί τὸ ἴδιο Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι καὶ στοὺς οὐρανοὺς καὶ στὴ γῆ καὶ στὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ στὶς ψυχὲς ὅσων ἀγαποῦν τὸ Θεό. Χωρὶς Πνεῦμα Ἅγιο οἱ ἄνθρωποι πλανῶνται καὶ ἀδυνατοῦν νὰ γνωρίσουν ἀληθινὰ τὸ Θεὸ καὶ τὴν ἀνάπαυση κοντά Του, ἔστω κι ἂν μελετοῦν συνεχῶς.
Ω ἀδελφοί, σᾶς παρακαλῶ καὶ σᾶς ἱκετεύω στὸ ὄνομα τῆς εὐσπλαχνίας τοῦ Θεοῦ: Πιστεύετε στὸ Εὐαγγέλιο καὶ στὴ μαρτυρία τῆς Ἁγίας Ἐκκλησίας, καὶ τότε θὰ γευθεῖτε, ἤδη ἀπ’ αὐτὴ τὴ γῆ, τὴ μακαριότητα τοῦ παραδείσου. Ἀληθινά, ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ εἶναι μέσα μας: Ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ χαρίζει στὴν ψυχὴ τὸν παράδεισο. Πολλοὶ πρίγκιπες καὶ ἄρχοντες ἐγκατέλειψαν τοὺς θρόνους τους, ὅταν γνώρισαν τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Κι αὐτὸ εἶναι εὐνόητο, γιατί ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ εἶναι φλογερή. Μὲ τὴ χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἡ χαρὰ τῆς ψυχῆς φτάνει ὡς τὰ δάκρυα, καὶ τίποτα ἐπίγειο δὲν μπορεῖ νὰ συγκριθεῖ μαζί της.
Πόσο εὐτυχισμένοι εἴμαστε ἐμεῖς οἱ ὀρθόδοξοι χριστιανοί! Τί Θεὸ ἔχουμε! Εἶναι ἀξιολύπητοι ὅσοι δὲν γνώρισαν τὸ Θεό. Αὐτοὶ δὲν βλέπουν τὸ αἰώνιο φῶς, καὶ μετὰ τὸ θάνατο πορεύονται στὸ αἰώνιο σκοτάδι. Αὐτὸ τὸ ξέρουμε, γιατί τὸ Ἅγιο Πνεῦμα πληροφορεῖ μέσα στὴν Ἐκκλησία τοὺς ἁγίους γιὰ τὸ τί ὑπάρχει στὸν οὐρανὸ καὶ τί στὸν Ἅδη.
Ω, πόσο ἀξιολύπητοι εἶναι οἱ πλανεμένοι ἄνθρωποι! Αὐτοὶ δὲν μποροῦν νὰ ξέρουν τί εἶναι ἡ ἀληθινὴ χαρά. Μερικὲς φορὲς διασκεδάζουν καὶ γελοῦν, ἀλλὰ τὸ γέλιο καὶ ἡ ἀπόλαυση ποὺ δοκιμάζουν, θὰ μεταβληθοῦν σὲ θρῆνο καὶ θλίψη. Δική μας χαρὰ εἶναι ὁ Χριστός. Μὲ τὰ πάθη Του μᾶς ἔγραψε στὸ βιβλίο τῆς ζωῆς, καὶ στὴ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θὰ εἴμαστε αἰώνια μὲ τὸ Θεὸ καὶ θὰ βλέπουμε τὴ δόξα Του καὶ θὰ εὐφραινόμαστε μαζί Του. Ἡ χαρά μας εἶναι τὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Εἶναι τόσο γλυκὸ καὶ εὐχάριστο! Αὐτὸ μαρτυρεῖ στὴν ψυχὴ γιὰ τὴ σωτηρία.
Τὰ ἐπίγεια μαθαίνονται μὲ τὴν ἐπίγεια διάνοια, ἐνῷ ὁ Θεὸς καὶ ὅλα τὰ ἐπουράνια γνωρίζονται μόνο μὲ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Γι’ αὐτὸ παραμένουν ἀπρόσιτα στὸ νοῦ ποὺ δὲν ἀναγεννήθηκε.