Florovsky George Fr.(1893- 1979).

Ἡ Ἐκκλησία εἶναι καθολικὴ σὲ κάθε ἕνα ἀπὸ τὰ μέλη της, διότι ἕνα καθολικὸ ὅλο δὲν μπορεῖ νὰ οἰκοδομηθῆ ἢ νὰ συντεθῆ ἀλλοιώτικα, παρὰ μέσω τῆς καθολικότητας τῶν μελῶν του. Κανένα πλῆθος, καμμιὰ μάζα, κάθε μέλος τῆς ὁποίας εἶναι ἀδιαπέραστο καὶ ἀπομονωμένο, δὲν μπορεῖ νὰ γίνη ἀδελφότης. Ἡ ἕνωσις μπορεῖ νὰ γίνη δυνατή, μόνο μὲ τὴν ἀμοιβαία ἀδελφικὴ ἀγάπη τοῦ κάθε ἀδελφοῦ χωριστά.

Ἡ γνωστή εικόνα τῆς Ἐκκλησίας, ποὺ τὴν παριστάνει σὰν πύργο ποὺ κτίζεται, ἐκφράζει τὴν σκέψι αὐτὴ πολὺ ζωντανὰ (Πρβλ. Ποιμένα τοῦ Ἑρμά). Οἱ διάφορες πέτρες, μὲ τὶς ὁποῖες χτίζεται ὁ Πύργος αὐτός, εἰκονίζουν τοὺς πιστούς· εἶναι οἱ «ζῶντες λίθοι». Καθὼς προχωράει τὸ χτίσιμο, τοὺς βάζουν τὸν ἕνα πάνω στὸν ἄλλο κι αὐτοὶ στέκονται περίφημα, γιατί εἶναι λεῖοι καὶ ἐφαρμόζουν καλὰ ὁ ἕνας πάνω στὸν ἄλλο. Ἑνώνονται μάλιστα τόσο σφιχτὰ μεταξύ τους, ποὺ οἱ ἀκμές τους δὲν φαίνονται πιὰ καὶ ὁ πύργος φαντάζει σὰν νὰ εἶναι φτιαγμένος ἀπὸ μία πέτρα.

Σύμβολο ὡραῖο ἑνότητος καὶ ὁλότητος ἡ εἰκόνα· ἀλλὰ προσέξτε, μόνο πέτρες λεῖες καὶ τετράγωνες μποροῦσαν νὰ χρησιμοποιηθοῦν γιὰ τὸ χτίσιμο αὐτό. Ὑπῆρχαν κι ἄλλοι, μάλιστα λαμπροὶ λίθοι, μόνο ποὺ ἤσαν στρογγυλοὶ καὶ ἔτσι δὲν ὠφελοῦσαν καθόλου στὸ χτίσιμο, ἤσαν ἀκατάλληλοι γιὰ τὴ δουλειὰ αὐτή. Δὲν ἐφάρμοζαν ὁ ἕνας πάνω στὸν ἄλλο (μὴ ἁρμόζοντες) καὶ γιὰ τοῦτο ἔπρεπε ν’ ἀποτεθοῦν κάπου κοντὰ στοὺς τοίχους. Στὸν συμβολισμὸ τῶν ἀρχαίων «στρογγυλότης» ἐσήμαινε αὐτάρκεια, ἀπομόνωσι, αὐτοϊκανοποίησι. Καὶ εἶναι ἀκριβῶς ἡ αὐτάρκεια αὐτή, ποὺ ἐμποδίζει τὴν εἴσοδό μας στὴν Ἐκκλησία. Ὁ λίθος πρέπει κατ’ ἀρχὴν νὰ εἶναι λεῖος, ὥστε νὰ μπορῆ νὰ ἐφαρμόση μέσα στὸν τοῖχο τῆς Ἐκκλησίας.

Πρέπει ν’ ἀπαρνηθοῦμε τοὺς ἑαυτούς μας, γιὰ νὰ κατασταθοῦμε ἱκανοὶ νὰ εἰσέλθουμε στὴν καθολικότητα τῆς Ἐκκλησίας, πρέπει μ’ ἕνα καθολικὸ πνεῦμα νὰ κυριαρχήσουμε πάνω στὸν αὐτοερωτισμό μας. Καὶ στὴν πληρότητα τῆς κοινωνίας τῆς Ἐκκλησίας, ἡ καθολικὴ μεταμόρφωσις τῆς προσωπικότητος τελειοῦται καὶ συντελεῖται πλήρως.

Ἀλλ’ ἡ ἄρνησις τοῦ ἰδίου μας τοῦ ἑαυτοῦ δὲν σημαίνει, ὅτι ἡ προσωπικότης πρέπει νὰ σβησθῆ, νὰ ἐξοντωθῆ, νὰ διαλυθῆ μέσα στὴ μάζα. Ἡ καθολικότης δὲν εἶναι συλλογικότης. Ἀντίθετα, ἡ αὐταπάρνησις πλαταίνει τὸ εὖρος τῆς προσωπικότητός μας· περικλείουμε τοὺς πολλοὺς μέσα στὸ δικό μας ἐγώ. Ἐδῶ κεῖται ἡ ὁμοιότης μὲ τὴ Θεία ἑνότητα τῆς Ἁγίας Τριάδος.