Του Κων/νου Αθ. Οικονόμου, δασκάλου.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία μας, στις 5 Σεπτεμβρίου, τιμά τη μνήμη του Προφήτου Ζαχαρίου και της συζύγου του Ελισάβετ. Ο Ζαχαρίας, πατέρας του Ιωάννη του Βαπτιστή, έζησε στα χρόνια του Ηρώδη, βασιλιά της Ιουδαίας. Πρέπει εδώ να γίνει μια αποσαφήνιση: Δε θα πρέπει να τον μπερδεύουμε με τον ομώνυμο προφήτη, τον ενδέκατο στη σειρά των προφητών της Παλαιάς Διαθήκης [8 Φεβρουαρίου]

Η Ζωή του Προφήτη Ζαχαρία: Ο Ζαχαρίας, πατέρας του Ιωάννη Προδρόμου, έζησε στα χρόνια του Ηρώδη, βασιλιά της Ιουδαίας. Ήταν μάλιστα ένας Αρχιερέας που έμπαινε στα άγια των αγίων [άδυτα]. Η σύζυγός του ήταν η Ελισάβετ και δεν είχαν παιδί ενώ είχαν φτάσει κι οι δυο σε προχωρημένη ηλικία. Ο Ζαχαρίας υπηρετούσε στον Ναό, όταν του συνέβη ένα θαυμαστό γεγονός. Ενώ βρισκόταν στα Άγια των Αγίων και πρόσφερε τη θυσία του θυμιάματος, παρουσιάστηκε μπροστά του άγγελος Κυρίου και του είπε: ”Μη φοβάσαι, Ζαχαρία. Άκουσε ο Θεός την προσευχή σου. Η γυναίκα σου, η Ελισάβετ, θα γεννήσει γιο και θα τον ονομάσεις Ιωάννη. Η γέννησή του θα είναι χαρά για σένα αλλά και για πολλούς ανθρώπους. Αυτό το παιδί θα γίνει σπουδαίος άνθρωπος, αναγνωρισμένος από τον ίδιο τον Κύριο. Θα έρθει πριν από τον Μεσσία και θα ‘χει δύναμη προφητική. Θα ετοιμάσει τις καρδιές των ανθρώπων, για να δεχθούν τον Σωτήρα.” «Και πώς θα βεβαιωθώ γι’ αυτό; Εγώ είμαι γέρος κι η γυναίκα μου σε προχωρημένη ηλικία», αντέτεινε ο Ζαχαρίας. Κι ο άγγελος απάντησε: “Είμαι ο Γαβριήλ και μ’ έστειλε ο Θεός να σου αποκαλύψω το σχέδιό Του. Αφού όμως θέλεις σημάδι, σου λέω ότι θα μείνεις βουβός μέχρι την ημέρα που θα πραγματοποιηθούν όσα σου είπα. Κι αυτό θα είναι και η τιμωρία σου, επειδή δεν πίστεψες στα λόγια μου”. Έκτοτε και μέχρι τη γέννηση του Ιωάννου, ο Ζαχαρίας έμεινε κωφάλαλος μέχρι να γεννηθεί ο Ιωάννης.

Η γέννηση του Ιωάννη του Βαπτιστή και Προδρόμου: Έξω ο λαός περίμενε τον ιερέα και απορούσαν γιατί αργοπορούσε τόσο μέσα στον Ναό. Όταν τέλος βγήκε, δεν μπορούσε να μιλήσει. Με νοήματα τους εξήγησε ότι του είχε συμβεί κάτι συγκλονιστικό. Όταν επέστρεψε στο σπίτι του, η Ελισάβετ έμεινε έγκυος. Όταν συμπληρώθηκαν οι ημέρες της εγκυμοσύνης της, η Ελισάβετ γέννησε πράγματι ένα αγόρι. Την όγδοη ημέρα μαζεύτηκαν όλοι οι συγγενείς και φίλοι, για να δώσουν το όνομα στο παιδί. Όλοι ήθελαν να το ονομάσουν Ζαχαρία. Η μητέρα του παιδιού, φωτισμένη απ’ τον Θεό, είπε πως έπρεπε το όνομά του να είναι Ιωάννης. Όλοι απόρησαν, επειδή τέτοιο όνομα δεν υπήρχε στην οικογένεια. Ρώτησαν και τον πατέρα του παιδιού, που μέχρι εκείνη τη στιγμή ήταν βουβός. Εκείνος ζήτησε να του δώσουν μια πλάκα κι έγραψε επάνω: «Ιωάννης». Αμέσως λύθηκε η γλώσσα του προφήτη Ζαχαρία κι άρχισε πάλι να μιλά καθαρά και να υμνεί και να δοξάζει τον Θεό, που τόσο τον ευεργέτησε. Φωτισμένος μάλιστα από το Άγιο Πνεύμα προφήτευσε ότι ο Θεός θα φανεί σαν Φως στις ψυχές των ανθρώπων που βρίσκονται στη σκιά και το σκοτάδι της αμαρτίας. Αυτό το Φως θα οδηγήσει τους πιστούς στον δρόμο της ειρήνης. Η φαινομενική αυτή και προσωρινή τιμωρία, θεράπευσε την απιστία του Ζαχαρία. Άλλωστε όταν ο Θεός επισκέπτεται τους ανθρώπους επιτρέποντας δοκιμασίες και θλίψεις, δεν αναιρεί τις σωτήριες υποσχέσεις Του και δεν αποσύρει το έλεός Του από το πλάσμα Του.

Στο μεταξύ, ο καιρός περνούσε και ο Ιωάννης, όπως λέει και η Αγία Γραφή, μεγάλωνε στο σώμα και δυνάμωνε στο πνεύμα. Κι έμενε μακριά από τον κόσμο, άγνωστος, μέχρι την ώρα που ο Θεός θα τον παρουσίαζε στον ισραηλιτικό λαό.

Ο θάνατος του Προφήτη Ζαχαρία: Ο Προφήτης Ζαχαρίας είχε μαρτυρικό θάνατο. Δύο ήταν οι αιτίες που ο Ηρώδης οργάνωσε τη δολοφονία του. Ο προφήτης Ζαχαρίας κήρυττε με παρρησία τη Μαρία Θεοτόκο, ότι δηλαδή είναι συγχρόνως μητέρα και Παρθένος. Την πρόσταξε δε ως Θεοτόκον, αφού γέννησε τον Χριστό, να μη βγαίνει έξω από τον τόπο που ήταν καθορισμένος να μένουν οι παρθένες. Αυτή είναι η πρώτη αιτία του μίσους των πιστών της παλαιάς θρησκείας [των Ιουδαίων]. Ο Ζαχαρίας επίσης κατά τον καιρό της βρεφοκτονίας προστάτεψε τον γιό του Ιωάννη, νήπιο τότε δυόμισι ετών και τη γυναίκα του κρύβοντας τους σε ένα σπήλαιο που ήταν πέρα από τον Ιορδάνη ποταμό. Αυτή ήταν η δεύτερη αιτία, που προκάλεσε τη δολοφονία του από Ιουδαίους που τον κατεδίωξαν ώς το εσωτερικό του ναού. Εκεί τον εφόνευσαν μεταξύ ναού και θυσιαστηρίου, στον τόπο όπου είχε ορίσει να στέκεται η Παρθένος μετά τον υπερφυή τόκο της. Το αίμα του κύλησε έως το εσωτερικό του θυσιαστηρίου, μαρτυρώντας ενώπιον του Θεού την μιαιφονία του πάλαι ποτέ περιούσιου λαού. Οι ιερείς ενταφίασαν το σώμα του στον τάφο των πατέρων του, στα Ιεροσόλυμα. Τις πληροφορίες αυτές επιβεβαιώνει και ο 13ος Κανόνας του αγίου Πέτρου Αλεξανδρείας.

Από το γεγονός αυτό και στο εξής στον ναό των Ιεροσολύμων έλαβαν χώρα σημεία και τέρατα, που προεμήνυαν την προσεχή κατάργηση της λατρείας και του Νόμου. Οι ιερείς έπαυσαν να έχουν οπτασίες αγγέλων, ενώ τους αφαιρέθηκε το χάρισμα της προφητείας. Δεν μπορούσαν πλέον να δώσουν χρησμό από το Δαβείρ (άδυτο του ναού), ούτε να ρωτήσουν στο εφφωδ (άμφιο του Ααρών) και να διασαφηνίσουν στον λαό τα δυσνόητα σημεία της Αγίας Γραφής.

Εύρεση του Ιερού Λειψάνου του Προφήτη Ζαχαρία: ο λείψανο του προφήτη Ζαχαρία βρέθηκε στα χρόνια του Θεοδοσίου του νέου το 409, στο χωριό Κοφάρ της Ελευθερούπολης στην Παλαιστίνη, από κάποιο άνθρωπο πού ονομαζόταν Καλήμερος. Φορούσε λευκό ένδυμα, μίτρα χρυσή στο κεφάλι και σανδάλια χρυσά στα πόδια όπως βρισκόταν στο θυσιαστήριο, όταν λειτουργούσε στον Θεό, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Δοσίθεος στη Δωδεκάβιβλο. Το Ιερό λείψανο του Προφήτη Ζαχαρία βρίσκεται τώρα στην Ιταλία, όπως λέει ο Ιεροσολύμων Νεκτάριος στο έργο του ”περί της αρχής του Πάπα αντιρρήσεως”. Η εύρεση του Ιερού Λειψάνου του Προφήτη Ζαχαρία εορτάζεται από την Εκκλησίας μας την 11η Φεβρουαρίου.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Κατεπλάγη Ἰωσήφ.

Ἱερωσύνης στολισμόν, περιβαλλόμενος σοφέ, κατὰ τὸν νόμον τοῦ Θεού, ὁλοκαυτώματα δεκτά, ἱεροπρεπῶς προσενήνοχας Ζαχαρία· καὶ γέγονας φωστήρ, καὶ θεατὴς μυστικῶν, τὰ σύμβολα ἐν σοί, τὰ τῆς χάριτος, φέρων ἐκδήλως πάνσοφε, καὶ ξίφει ἀναιρεθεὶς ἐν τῷ ναῷ τοῦ Θεοῦ, Χριστοῦ Προφῆτα, σὺν τῷ Προδρόμῳ, πρέσβευε σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

www.scribd.com/oikonomoukon