Δεν πρέπει να καλλιεργούμε στην καρδιά μας κακία ή μίσος ενάντια στον πλησίον πού είναι κακόβουλος.
Μάλλον θα πρέπει να αγωνιστούμε να τον αγαπήσουμε και να είμαστε όσο το δυνατό περισσότερο καλοί, ακολουθώντας τη διδασκαλία του Κυρίου μας Ιησού Χριστού: «αγαπάτε τους εχθρούς υμών, καλώς ποιείτε τοις μισούσιν υμάς» (Ματθ. ε’ 44).
Αν κάποιος σε προσβάλει με οποιοδήποτε τρόπο θα πρέπει όχι μόνο να μήν τον εκδικηθείς, αλλά αντίθετα να τον συγχωρήσεις μέ όλη την ψυχή σου, ακόμα κι αν επιμένει σ’ αυτό, συμμορφούμενος στο λόγο του Θεού: «Έάν μή άφήτε τοις ανθρώποις τα παραπτώματα αυτών, ουδέ ο πατήρ υμών αφήσει τα παραπτώματα υμών» (Ματθ.-στ’ 15)· και πάλι: «προσεύχεσθε υπέρ τών έπηρεαζόντων υμάς και διωκόντων υμάς» (Ματθ. ε ‘ 44).
Έτσι, αν αγωνιστούμε όσο εξαρτάται από τις δυνάμεις μας να εκπληρώσουμε αυτή την εντολή, μπορούμε να ελπίζουμε ότι το θείο φως θα λάμψει στις ψυχές μας και θα ανοίξει σε μας ο δρόμος για την άνω Ιερουσαλήμ.
Μη κρίνεις τον πλησίον. Δεν πρέπει να κρίνουμε κανένα, ακόμα και αν με τα ίδια μας τα μάτια είδαμε κάποιον να αμαρτάνει ή να παραβαίνει τις εντολές του Θεού.
Ο λόγος του Θεού λέει: «Μή κρίνετε ίνα μή κριθήτε» (Ματθ. ζ ‘ 1), και πάλι: «Σύ τις ει ο κρίνων αλλότριον οικέτην; τω ιδίω Κυρίω στήκει ή πίπτει- οταθήσεται δέ- δυνατός γάρ έστιν ο Θεός στήσαι αυτόν» (Ρωμ. ιδ’ 4).
Δε γνωρίζουμε για πόσο καιρό θα μπορέσουμε να παραμείνουμε στην αρετή, όπως λέει ο προφήτης, πού απόκτησε τη γνώση αυτή με εμπειρία: «Εγώ δε είπα εν τη ευθηνία μου- ου μή σαλευθώ εις τον αιώνα, απέστρεψας δε το πρόσωπον σου και εγενήθην τεταραγμένος» (Ψαλμός κθ’ 7,8), θα είναι πολύ ωφέλιμο να έχουμε πάντα κατά νου τα λόγια του Αποστόλου: «Ο δοκών εστάναι βλεπέτω μη πέση» (Α’ Κορινθ. ι’12).
Φιλοκαλία των Ρώσων νηπτικών
Διδαχές Οσίου Σεραφείμ του Σαρώφ
Εκδόσεις Πέτρου Μπότση