Του Αρχιμ. Ραφαήλ Ευαγγέλου
Άναψαν και πάλι τα γιορτινά λαμπιόνια… Οι δρόμοι και τα σπίτια στολίστηκαν… Ήρθαν και φέτος τα Χριστούγεννα… ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ! ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ! Η ΓΕΝΝΗΣΗ (ΓΕΝΝΑ) ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ! Κι όμως πολλοί είναι εκείνοι που γιόρτασαν Χριστούγεννα χωρίς τον Χριστό! Μα πως γίνεται; θα πει κανείς. Κι όμως, όλοι ετοιμάζονται, όλα στολίζονται, οι άνθρωποι έχουν μια ιδιαίτερη σπουδή για την γιορτή αυτή. Και ενώ αναφέρονται στην Χριστού Γέννηση,ΔΕΝ είναι παρών ο Χριστός στη ζωή τους. Δεν ζουν το γεγονός αυτό μαζί με τον πρωταγωνιστή του…
Και εξηγούμαι:από την καθημερινή επαφή μου με τον κόσμο, από συζητήσεις με μικρούς και μεγάλους, από το ιερό μυστήριο της εξομολόγησης, από περιπάτους στους δρόμους της πόλης,από επισκέψεις σε συγγενείς και φίλους, καθώς και από τη λειτουργική ζωή της ενορίας μου, κατάλαβα πολύ καλά το λόγο του δίκαιου Συμεών ότι ο Χριστός θα είναι σημείο αντιλεγόμενο “εις πτώσιν και ανάστασιν πολλών”.
Από τη μια, πολλοί άνθρωποι προσήλθαν στο μυστήριο της μετάνοιας.Νέοι, γέροι, μικρά παιδιά, άνδρες και γυναίκες, άλλοι για πρώτη φορά κι άλλοι για πολλοστή.Ήθελαν να είναι καθαροί από βάρη και αμαρτίες τη στιγμή της Θείας Γέννησης. Ήθελαν να ετοιμάσουν την καρδιά και την ψυχή, για να δεχτεί το μικρό Χριστό. Νήστεψαν και προσευχήθηκαν. Αγωνίστηκαν να κόψουν πάθη και αδυναμίες. Άπλωσαν το χέρι σ’αυτούς με τους οποίους είχαν διαφωνήσει και είχαν ψυχρανθεί. Άνοιξαν την καρδιά τους και γέμισαν δώρα, χρήματα, τρόφιμα, ρούχα σε άπορους και δυσκολεμένους αδερφούς. Επισκέφθηκαν ιδρύματα και χαμογέλασαν με αγάπη σε πονεμένους και μοναχικούς ανθρώπους. Στήριξαν με τα λόγια τους και την προσευχή τους πάσχοντες και εμπερίστατους. Σε κάθε έναν απ’αυτούς, έβλεπαν τη μάνα τους, το παιδί τους, το δικό τους άνθρωπο, τον Ίδιο το Χριστό. Προσέφεραν τα δώρα της δικής τους αγάπης, όπως οι άγγελοι τον ύμνο, οι ουρανοί τον αστέρα, η γη το σπήλαιο, η έρημος τη φάτνη, οι ποιμένες το θαύμα, οι μάγοι τα δώρα (χρυσό και λίβανο και σμύρνα). Συμμετείχαν στο Σαρανταλείτουργο και στις Ιερές Ακολουθίες των ημερών με αποκορύφωμα τη Μεγάλη και Σπουδαία Χριστουγεννιάτικη Θεία Λειτουργία. Άκουσαν τις λειτουργικές ευχές, έψαλλαν τους υπέροχους ύμνους “Χριστός γεννάται δοξάσατε”, “Επεσκέψατο ημάς εξ ύψους ο Σωτήρ ημών”, “Η γέννησίς Σου Χριστέ ο Θεος ημών, ανέτειλε τω κόσμω το φως το της γνώσεως”. Και φυσικά κοινώνησαν των Αχράντων Μυστηρίων. Έλαβαν μέσα τους το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού κι έτσι ενώθηκαν οντολογικά μαζί Του. Να και ο σκοπός της Θείας Γέννησης που γίνεται πραγματικότητα: Η Θεία Λειτουργία. Η κοινωνία με τον Θεάνθρωπο Λυτρωτή. Η ένωση ανθρώπου και Θεού, η Θέωση του ανθρώπου.
Με όλον αυτόν τον αγώνα, το Φως του Χριστού πλημμύρισε το είναι τους και τη ζωή τους. Προσπάθησαν να βιώσουν το μήνυμα που ο Νεογέννητος Χριστός έφερε στον κόσμο για αγάπη, ειρήνη, αδερφοσύνη, χαρά, ελπίδα, σωτηρία… Γέμισε η ζωή τους. Πήρε νόημα και ουσία, αφού κέντρο της είναι ο Ποιητής ουρανού και γης, ο Δημιουργός του παντός, ο Κύριος και Θεός, ο Ιησούς Χριστός. Όλοι αυτοί έκαναν όντως Χριστούγεννα. Χριστούγεννα για το Χριστό και με τον Χριστό, αφού η Γέννηση του Χριστού είναι και δική μας αναγέννηση.
Και ενώ οι πιστοί χριστιανοί αγωνίζονται τον καλόν αγώνα της πίστεως και επιζητούν την ουράνια ευλογία του τεχθέντος Θεού, υπάρχουν πολλοί, πάρα πολλοί άνθρωποι, στο ίδιο περιβάλλον, την ίδια χρονική στιγμή, που περιμένουν και ζουν εντελώς διαφορετικά τα Χριστούγεννα. Αναλώνονται σε μια προσπάθεια να περάσουν την άγια αυτή ημέρα σε μια ατμόσφαιρα κοσμικής ευχαρίστησης. Μένουν στους τύπους μόνο της εορτής και σε ότι επιτάσσει ο φράγκικος τρόπος εορτασμού. “Να αγοράσουμε κρέατα και τρόφιμα, γαλοπούλα και χοιρινό για το Χριστουγεννιάτικο τραπέζι”, συζητούν μεταξύ τους, κι ας μην νήστεψαν καθόλου, κι ας έτρωγαν αρτυμένα φαγητα ως την παραμονή… “Να στολίσουμε το έλατο, να φτιάξουμε γλυκά, να αγοράσουμε δώρα…”, στοχάζονται όλο φροντίδα και ενδιαφέρον, χωρίς να σκεφτούν το διπλανό τους που στερείται και τα απαραίτητα για την επιβίωσή του… “Που θα πάτε την παραμονή το βράδυ; Εμείς κλείσαμε τραπέζι στο τάδε ξενυχτάδικο από ένα μήνα πριν. Που να βρεις τελευταία ώρα! Α! Εμείς θα πάμε στους κουμπάρους μας, μας έχουν τραπέζι. Τα παιδιά θα παίξουν και θα μαζευτούμε όλη η παρέα να γλεντήσουμε. Να χαρούμε κι εμείς λίγο, βρε αδελφέ! Χριστούγεννα είναι!” Τέτοια σχέδια κάνουν για την Άγια Νύχτα που ο Χριστός γεννιέται. Που να σκεφτούν ότι ο χριστιανικός κόσμος σηκώνεται πρωί πρωί για να εκκλησιαστεί, ότι εκείνη τη Νύχτα τελείται η φωτεινότερη Θεία Λειτουργία που διαλύει τα σκότη της ψυχής και ελευθερώνει τον άνθρωπο από τη δουλεία της αμαρτίας! Μιλάνε για τα Χριστούγεννα, στολίζουν και στολίζονται για την κορυφαία αυτή εορτή, αλλά ο μεγάλος απών από τη ζωή και την ύπαρξή τους (αφού ΔΕΝ μετέλαβαν των Αχράντων Μυστηρίων) είναι ο Χριστός, στο όνομα του Οποίου γίνονται όλα αυτά. Τι οξύμωρο σχήμα! Συγκαταβαίνει ο Σωτήρας, ο Θεός γίνεται άνθρωπος για να γίνουμε εμείς Θεοί κι ενώ όλος ο κόσμος προσδοκά τα Χριστούγεννα, καταντά η μεγάλη αυτή ημέρα, ως ανιαρή επανάληψη μιας ανούσιας και τυπικής εορτής. Ως ημέρα ψυχαγωγίας μόνο, ως ευκαιρία ανάπαυσης από την καθημερινή ένταση, ως ημέρα διασκέδαση,ως νύχτα κραιπάλης και μέθης. Μακριά από την Εκκλησία (ή ακόμα και τυπικά εντός αυτής), χωρίς το Χριστό, εγωιστικά, παγερά.
Κάνοντας μια βόλτα στην πόλη, τη βλέπω στολισμένη, λαμπερή, να φορά τα καλά της. Στους δρόμους, στις πλατείες παιδιά τραγουδούν, τρέχουν, παίζουν. Εκδηλώσεις διάφορες, καρουζέλ, λούνα παρκ, γουρουνοχαρά… Άνθρωποι πηγαινοέρχονται, κάποιοι κρατούν σακούλες με ψώνια και δώρα για τις γιορτές. Άλλοι απολαμβάνουν τον καφέ και την παρέα στα διάφορα στέκια. Φιλαρμονικές και κάλαντα ακούγονται για να μεταδώσουν το μήνυμα ότι είναι Χριστούγεννα! “Γιορτάζουμε τη Γέννηση του Σωτήρα και Λυτρωτή!” Σαν τους αγγέλους που εκείνη τη Θεία βραδιά έφεραν στους ποιμένες το άγγελμα της Θείας ενανθρωπήσεως και σ’όλη την οικουμένη το “Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη εν ανθρώποις ευδοκία”. Κι ενώ η ψυχή αγαλλιάζει και χαίρεται και το στόμα σιγοψιθυρίζει τα ωραία άσματα, τα μάτια μου πέφτουν σε μια επιγραφή:“Merry X-mas”. Αμέσως επανέρχομαι από το σκηνικό της Βηθλεέμ στην ωμή πραγματικότητα. Γνωρίζω λίγα αγγλικά και στέλνω ευχετήριες κάρτες σε συγγενείς μας στην Αμερική. Τους γράφω μεταξύ άλλων “Merry Christmas”, ‘’Καλά Χριστούγεννα!’’Αλλά…Merry X-mas!Τι είναι τούτο το νεοφερμένο πάλι; Σκέφτομαι.. Που πήγε ο Χριστός από την ευχή αυτή; Ποιος είναι ο κύριος Χ; Μήπως ο άγνωστος Χ των μαθηματικών εξισώσεων; Αλλά κι αυτόν ακόμη ψάχνουμε να τον βρούμε και να λύσουμε την εξίσωση (και λέμε, τελικά X=10 ή Χ=κάτι άλλο). Εδώ ο Χ παραμένει άγνωστος. Λες και δε γεννήθηκε ο Χριστός ως Θεάνθρωπος. Λες και δεν τον αποδεχόμαστε ότι ήρθε στην Ιστορία και τη χώρισε στα δύο (π.Χ. και μ.Χ.). Λες και δεν έζησε με τους ανθρώπους, δεν συνανεστράφηκε μαζί τους. Λες και ΔΕΝ υπάρχει, ούτε υπήρξε ποτέ! Φοβερό και τρομερό και εντελώς απογοητευτικό για το ανθρώπινο γένος και τη δημιουργία όλη!
Τώρα μου έρχονται στο μυαλό και συζητήσεις με φίλους και πνευματικά μου τέκνα που έχουν παιδιά στο σχολείο. Τόσο στα νηπιαγωγεία, όσο και στα δημοτικά γίνονται γιορτές. “Θα παίξεις σε σκετς, Γιωργάκη; Τι ρόλο θα έχεις; Τον καλλικάντζαρο! Εσύ, Βασιλική; Εγώ θα είμαι Αγιοβασιλίτσα! Δηλαδη; Η γυναίκα του αΐ-Βασίλη… Τι θεατρικό κάνετε παιδάκια; Τη φρικαντέλα, τον ξυλοκόπο, το νεραιδοχωριό, την ονειρούπολη κλπ. Φάτνη έχετε; Τον Ιωσήφ, την Παναγία, το μικρό Χριστούλη; Όοοχι, απάντησαν σιγανά αλλά ειλικρινά”. Ακόμη και στα σχολεία ΔΕΝ έχει θέση ο Χριστός. Δεν υπάρχει τόπος εν τω καταλύματι για Εκείνον. Από πού θα μάθουν όλη την αλήθεια για το Κοσμοΐστορικό και Κοσμοσωτήριο αυτό γεγονός οι μικροί μαθητές, τα νιάτα της Ελλάδας, οι αυριανοί οικογενειάρχες, πολίτες, επαγγελματίες, πολιτικοί, ηγέτες της ορθόδοξης πατρίδας μας; Τυχαία όλα αυτά; Ή κατευθυνόμενη εκστρατεία αποχριστιανοποίησης της ζωής μας;
Ευτυχώς υπάρχει η Εκκλησία. Ευτυχώς λειτουργούν τα Κατηχητικά Σχολεία. Η καμπάνα χτυπάει και καλεί όποιον επιθυμεί ν’ακολουθήσει τον Γεννηθέντα Χριστό κόντρα στο δαιμονοκρατούμενο περιβάλλον, ενάντια στα αθεΪστικά ερεθίσματα και τις αντιχριστιανικές προκλήσεις των σύγχρονων “κουλτουριάρικων” σειρήνων. Δόξα τω Θεώ, υπάρχουν οικογένειες που κρατούν αναμμένη τη λυχνία της πίστης και της αλήθειας και ανατρέφουν παιδιά “εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου” και μιλούν σ’αυτά για το Χριστό και το Ευαγγέλιο και νηστεύουν και προσεύχονται και ανάβουν καντήλι. Και τα παιδιά αυτά διορθώνουν τους δασκάλους τους και μεταφέρουν στην τάξη όσα έμαθαν στο κατηχητικό της ενορίας τους και στο σπίτι τους, που ΔΕΝ τα άκουσαν δυστυχώς από το στόμα του δασκάλου,στην τάξη,ούτε τα διάβασαν στα “γεμάτα σοφία” καινούρια σχολικά βιβλία.
Ας ξυπνήσουμε, αδερφοί, κι ας αναλογιστούμε τι είναι τα Χριστούγεννα και ποιο το βαθύτερο νόημά τους… Ας γεμίζει η καρδιά μας με λαχτάρα και ελπίδα στα Θεία δώρα του νεογέννητου Χριστού. Ας διαλυθεί, το σκοτάδι της αγνωσίας, η απόγνωση της κακίας, η απάτη της αμαρτίας με την ανατολή του Ήλιου της Δικαιοσύνης. Ας ξαναβρούμε τη χαμένη χαρά του Παραδείσου. Ας γαληνέψουν οι καρδιές μας κι ας κορεσθούν με την ειρήνη και την αγάπη του τεχθέντος Θεανθρώπου. Γιατί, ειρήνη και αγάπη χωρίς το Χριστό, δεν υπάρχει. “Αυτός εστίν η ειρήνη του κόσμου” και “ο Θεός αγάπη εστί”. Χωρίς Εκείνον η παρουσία τους είναι μια ψευδαίσθηση, κάτι το εφήμερο και υποκριτικό. Ας αφήσουμε πίσω, στο παρελθόν, τις κοσμικότητες κι ας μπούμε στο Νέο έτος που ανοίγεται μπροστά μας, αγκαλιά με τον Κύριο της Δόξης, ενωμένοι με το Χριστό και τον πλησίον.
Κ Α Λ Η Κ ΑΙ Ε Υ Λ Ο Γ Η Μ Ε Ν Η Χ Ρ Ο Ν Ι Α ! ! !