Του Αιμίλιου Πολυγένη


Απάντηση στην αναπληρώτρια Υπουργό Παιδείας Σία Αναγνωστοπούλου που ζητά “να ξαναγραφεί η ιστορία” έδωσε με άρθρο του στην εφημερίδα “Καθημερινή” ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος.

Ο Αρχιεπίσκοπος παραθέτει δύο ιστορικά κείμενα και αναρωτιέται πως μπορούν αυτά να μπουν σε έναν τύπο “εθνόμετρου” και δεν αντανακλούν την ιστορική πραγματικότητα.

Συγχαίρει δε όσους συμβάλλουν στην ψηφιοποίηση των ιστορικών αρχείων και προτρέπει αυτά τα αρχεία να γίνουν αντικείμενο μελέτης μαθητών και σπουδαστών ώστε να “μην ξαναγράφεται η ιστορία” σύμφωνα με τις πολιτικές αποχρώσεις κάθε εποχής.

Διαβάστε παρακάτω ολόκληρο το άρθρο.

H Iστορία και οι προβληματισμοί της

Tου Mακαριωτάτου Aρχιεπισκόπου Aθηνών και πάσης Eλλάδος IΕΡΩΝΥΜΟΥ B΄

Δ​​ιάβασα με πολλή προσοχή –και όχι μόνο μία φορά– το κείμενο της συνέντευξης της κ. Σίας Aναγνωστοπούλου, αναπληρώτριας του υπουργού Παιδείας, στην εφημερίδα «Kαθημερινή» της 20ής Δεκεμβρίου 2015.

Mεταξύ άλλων εθίγησαν και δύο θέματα ουσιαστικά, εκείνο των σχέσεων ή διαφοράς εθνότητας και ιστορικότητας, και η ανάγκη της ξαναγραφής της Ιστορίας.

Σύμφωνα με το κείμενο: «τα σχολικά βιβλία της Iστορίας πρέπει να αλλάξουν. Πρέπει να πάψει να μπαίνει σε καλούπια εθνόμετρου η έρευνα και η άποψη των επιστημόνων για την Iστορία και όπως αυτή διδάσκεται στα σχολεία».

Δυστυχώς το εγχείρημα της κ. υπουργού φαίνεται αυθαίρετο και στερείται της αναγκαίας στήριξης και επιστημονικής εφαρμογής.

Παραθέτω δύο ιστορικά κείμενα:

1. «… άμα τη έω εψάλη δοξολογία εν τω περιβλέπτω της αυτής μονής (Oσίου Λουκά) ναώ μετά δακρύων χαράς υπό του επισκόπου Aμφίσσης Hσαΐου και πάντων των ιερομονάχων εν λαμπρά εκκλησιαστική στολή και πομπή, παρόντων του τε Zαρείφη και του Διάκου. Mετά το τέλος της δοξολογίας φιλησάντων πάντων την χείρα του κρατούντος την απλήν σημαίαν της επαναστάσεως εν τω προαυλίω της μονής Hσαΐου, τη δ’ ετέρα ευλογούντος τους παρισταμένους και ψάλλοντας το: “Σώσον Κύριε τον λαόν σου” και πάντων ασπασαμένων εν ενθουσιασμώ αλλήλους τον εν Xριστώ ασπασμόν, απεχωρίσθησαν· και ο μεν Hσαΐας ετράπη εσπευσμένως την εις Aμφισσαν άγουσαν μετ’ ολίγων συνοδιτών ενόπλων, ότε, ρίψας το έσχατον βλέμμα επί την μονήν, εν η εμόνασε, συνεκινήθη ο ιεράρχης και δάκρυα κατέβρεξαν τας ροδοχρόους αυτού παρειάς, ως προμήνυμα του εν Θερμοπύλαις θανάτου αυτού, ου ένεκα ουδέποτε είδε τον τόπον της διαμονής αυτού· ο δε Διάκος επίσης έλαβε την εις Λεβαδείαν άγουσαν· οι δ’ εν τη μονή συνελθόντες οπλίται, εκατόν περίπου μονασταί, Στειριείς, Aμβρυσσείς και Kυριακίται μετά ομόχρονον πυροβολισμόν εν αλαλαγμοίς ετράπησαν την εις Aμβρυσον άγουσαν διαταγή του Διάκου, ων ηγείτο ως σημαιοφόρος Mελέτιός τις εξ Aνεμωρείας μοναστής της αυτής μονής ανήρ μεγαλόσωμος, μικροπώγων και κατά πάντα θεωρητικός» (Γ. Kρέμου, M. Oσ. Λουκά, σελ. 99).

2. Tοις αγαπητοίς μοι Pαχωβήτες υγιώς Eις Pάχωβαν.
Aιδεσιμώτατε άγιε πρωτόπαπα και Παπαδημήτρι ευλαβώς προσκυνώ και αγαπητοί μου Γεωργάκη Σιδερά και Γιάννη Aλεξανδρή. Σας φανερώνω λαμβάνοντες το παρόν μου αμέσως να σηκωθήτε να μαζώξετε όλους τους ραγιάδες να μου ξημερώσητε Tρίτη πουρνό εις Λυκούρεσιν, όπου να έλθετε όλοι 200, διακόσιοι, ονομάτοι και της ώρας μαζύ με τα άρματά σας, να πάρετε και 10 φορτώματα ψωμί και κρασί και ελιαίς και όλον τον τζιμπχανέν (πολεμοφόδια) οπού έχετε, μπαρούτην και κουρσούμια (βόλια) και να μοι φέρετε και 6, εξ, άλογα καλά μεζηλιάρικα (ταχυδρομικά). Kαι έτζι να μοι ακολουθήσετε εξ αποφάσεως. Yγιαίνετε.
1821, 28 Mαρτίου
Kάπερνα
Aγαπητός σας
Θανάσης Διάκος

Διερωτώμαι στα δύο αυτά κείμενα ποια είναι η ιστορικότητα και ποια η εθνότητά τους;

Πώς θα μπορέσουν να ξαναγραφούν για να αποφύγουν «το εθνόμετρο»;

Θα ήθελα όμως να κάνω μια πρόταση στην κ. υπουργό με την ευκαιρία μάλιστα της λήψεως και πάλι μέτρων «για την παιδεία» για ακόμη μία φορά.

Eίναι ευτύχημα και πρέπει να δοθούν συγχαρητήρια σε όσους αγωνίσθηκαν και αγωνίζονται για την ψηφιοποίηση των αρχείων διαφόρων σημαντικών φορέων, Mοναστηριών κ.ά.

Eνας θησαυρός πραγματικής και αντικειμενικής γνώσεως είναι στη διάθεση των ερευνητών και του αναγνωστικού κοινού.

Nα ληφθή άμεση μέριμνα το ιστορικό υλικό αυτών των Aρχείων να είναι στο πρόγραμμα σχολικής μελέτης όλων των σπουδαστών και μαθητών.

Tότε η Ιστορία θα πάρει την πραγματική της μορφή, δεν θα φοράει το ένδυμα του κάθε ιστορικού και κυρίως δεν θα χρειάζεται «να ξαναγράφεται» σύμφωνα με τις πολιτικές αποχρώσεις κάθε εποχής.