π. Γεωργίου Φλορόφσκι

ΑΠΟ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ:ΟΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΙ ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΟΥ ΤΕΤΑΡΤΟΥ ΑΙΩΝΑ

Μετάφραση Παναγιώτου Πάλη – Εκδόσεις Πουρνάρα Θεσσαλονίκη 2006

       ΟΑγ. Αθανάσιος γεννήθηκε σε μια Ελληνική Χριστια­νική οικογένεια στην Αλεξάνδρεια στα τέλη του τρίτου αιώνα, ίσως το 295. Κατά τη νεότητα του παρέστη μάρτυς των διωγμών που έγιναν επί Διοκλητιανού. Κατά τον άγ. Γρηγόριο τον θεολό­γο, διάθεσε «λίγο χρόνο» για μια γενική εκπαίδευση και για να σπουδάσει κοσμικές επιστήμες αλλά είχε κάποια γνώση της κλασσικής φιλοσοφίας και ιδιαίτερα τουΝεοπλατωνισμού. Έδωσε πιο πολύ την προσοχή του στη μελέτη της Αγίας Γρα­φής, την οποία ήξερε πάρα πολύ καλά. Πιθανόν να σπούδασε στην Κατηχητική Σχολή της Αλεξανδρείας.

Ο Αγ. Αθανάσιος έκανε εντύπωση στονΑλέξανδρο, Επίσκοπο Αλεξανδρείας, όταν ήταν ακόμα πολύ νέος. Έζησε στο σπίτι τού Αλεξάνδρου και διδάχθηκεγραμματικήκαιρητορικήυπό την καθοδήγηση του. Ο Αγ. Αθανάσιος έγινε διάκονος και γραμματέας τού Επισκόπου όχι πολύ πριν από την έναρξη τηςΑρειανικήςέριδος. Συνόδευσε τον Αλέξανδρο στη Νίκαια όπου «ευθαρσώς αντέστη κατά της ασεβείας των Αρειανών». Ο Αλέξανδρος πέθανε αμέσως μετά τη σύνοδο. Προφανώς εί­χε υποδείξει τον Αγ. Αθανάσιο ως διάδοχο του. Στη σύνοδο της Αλεξανδρείας τού339δηλώθηκε ότι «όλο το πλήθος των κατοίκων, όλοι όσοι ανήκαν στην Καθολική Εκκλησία, συνα­θροίστηκαν και με μια ψυχή, σαν να ήταν ένα σώμα, εφώναζαν και απαιτούσαν τον Αθανάσιο ως Επίσκοπο της Εκκλησίας. Σ’ όλη τη χώρα προσεύχονταν στο Χριστό γι’ αυτό επί πολλές μέρες και πολλές νύχτες».

Το328ο Αγ. Αθανάσιος χειροτονή­θηκε Επίσκοπος Αλεξανδρείας από ένα μεγάλο πλήθος Ιεραρ­χών.

Ο Άγ. Αθανάσιοςυπέστη πολλούς διωγμούςκαθ’ όλη τη διάρκεια που ήταν Επίσκοπος. Δεκαπέντε από τα 47 χρόνια της αρχιερατείας του τα πέρασε σε εξορία. ΟιΑρειανοίκαι οιΜελετιανοίαντέδρασαν στην εκλογή του με εχθρότητα και συκο­φαντίες, και οιΕυσεβιανοίτον είδαν ως το σπουδαιότερο εμπό­διο στις προσπάθειες τους για συμβιβασμό. Ο Αθανάσιοςαπέ­δειξε την αθωότητά του από τις εναντίον του κατηγορίες στη σύνοδο της Τύρου το 335, αλλά οι εχθροί του κατάφεραν να πείσουν τον Κωνσταντίνο ότι αυτός ήταν υπεύθυνος για την διαφωνία. Ο αυτοκράτορας διέταξε τον Αθανάσιο να εγκατα­λείψει την Αίγυπτο και να πάει στη Δύση στοTrier, αλλά δεν επέτρεψε να τον διαδεχθεί άλλος στον θρόνο της Αλεξανδρεί­ας. Ο Αθανάσιος έγινε δεκτός στο Trier με τιμή και αγάπη. Κατά τη σύντομη παραμονή του άσκησε μεγάλη επίδραση στους εκκλησιαστικούς κύκλους και για πολύ χρόνο τον θυμότανε με σεβασμό. Μετά το θάνατο του Κωνσταντίνου το 337 ο Αθανά­σιος και άλλοι εξόριστοι πήραν την άδεια να επιστρέψουν στην Αλεξάνδρεια, όπουέγινε δεκτός με χαρά από το λαό.

Οπωσδήποτε,οι ραδιουργίες κατά τού Αγ. Αθανασίου γρήγορα ξανάρχισαν. ΟΕυσέβιοςτον κατηγόρησε ότι επέ­στρεψε στην έδρα του παράνομα, αφού η εξορία που τού επέβαλε η σύνοδος της Τύρου δεν είχε ακυρωθεί από νέα σύνοδο. Ένας Αρειανός Πρεσβύτερος, οΠιστός, ο οποίος χειροτονήθηκε Επίσκοπος από τονΣεκούνδοΠτολεμαΐδος, που ήταν επίσης Αρειανός, εστάλη να πάρει τη θέση του, αλλάαναθεματίστηκεαπό τους επισκόπους της Αιγύπτου.

Παρά τηνομόφωνη υπεράσπισηπου έλαβε ο Αγ. Αθανά­σιος στη σύνοδο της Αλεξανδρείας το 339, κατά τη σύνοδο της Αντιοχείας το 340 εκθρονίστηκε πάλι, και κάποιος Καππαδόκης που ονομάζοντανΓρηγόριοςκατέλαβε τον θρόνο της Αλε­ξανδρείας. Ο Γρηγόριος και οι οπλισμένοι υποστηρικτές τουόρμησαν στην Αλεξάνδρεια και κατέλαβαν τις εκκλησίες ύστερα από πολλή αιματοχυσία. Ο Αθανάσιος το θεώρησε αναγκαίο να εγκαταλείψει την Αίγυπτο και πήγε στη Ρώμη, όπου μια τοπική σύνοδος τον απήλλαξε από τις εναντίον του κατηγορίες και τον δέχτηκε σε κοινωνία.Ο πάπας Ιούλιος μεσολάβησε γι’ αυτόν. Ρωμαίοι υποστηρικτές του μοναχισμού οι οποίοι εκτιμούσαν τους περίφημους αναχωρητές της Αιγύπτου, συγκεντρώθηκαν γύρω από τον Αθανάσιο. Το343έλαβε μέρος στησύνοδο της Σαρδικής. Το345ο Κωνστάντιος τον κάλεσε να επιστρέψει στην Αίγυπτο, και το346ο Αθανάσιος γύρισε στην Αλεξάνδρεια.

Η Αρειανική λογομαχία ξέσπασε πάλι περί τα μέσα τού έτους 350, και ο Αγ. Αθανάσιος εξορίσθηκε από τιςσυνόδους τηςAries(353) και τούΜιλάνου(355). Στις αρχέςτού356ο στρατιωτικός διοικητής Sirian εστάλη στην Αλεξάνδρεια με την εντολήνα συλλάβει τον Αθανάσιο, αλλά ο Αθανάσιος κρύφτηκε καιαποσύρθηκε στην έρημο. Την έδρα της Αλεξαν­δρείας σφετερίστηκε ένας νέος Επίσκοπος, οΓεώργιος, ο οποίος υπέβαλε τους ορθοδόξους σε σκληρό διωγμό. ΗΑλεξάνδρεια έγινε προσωρινά το κέντρο του Αρειανισμού, και ο Αέτιος και ο Ευνόμιος άρχισαν τότε το κήρυγμά τους.

Αυτή την περίοδο ο Αθανάσιος κρυβόταν στην έρημο ανά­μεσα στους ερημίτες σε πλήρη απομόνωση.Ήταν αυτήν την εποχή που έγραψε και κυκλοφόρησε τα πιο σπουδαία πολεμικά και απολογητικά του έργα. Οι εχθροί του συνέχισαν να τον αναζητούν, αλλά δεν τον βρήκαν. Ο Αθανάσιος δεν μπόρεσε να γυρίσει από την εξορία παρά μόνο κατά τη βασιλεία τού Ιουλιανού το361, αλλά και πάλι μόνο για λίγο. Κατά τη διάρ­κεια των λίγων μηνών που παρέμεινε στην Αλεξάνδρεια κατόρ­θωσε να καλέσει και να διευθύνει μια μεγάλησύνοδο το 362, η οποία διασαφήνισε σπουδαίες πλευρές του δόγματος.

Στα τέλη του 362 ο Αθανάσιοςεξορίστηκε και πάλι. Πήγε στην Άνω Αίγυπτο και παρέμεινε εκεί ως το θάνατο τού Ιουλι­ανού. Ύστερα από μια πρώτη συνάντηση του στην Αντιόχεια με τον νέο αυτοκράτοραΙοβιανό, ο Αθανάσιος γύρισε στην Αλεξάνδρεια το 364. Και πάλι έπρεπε να φύγει το 365 όταν οΟυάληςδιέταξε να εξοριστούν όσοι είχαν εξοριστεί επί Κων­σταντίου και επέστρεψαν επί Ιουλιανού. Σε τέσσερες μήνες αυτή η διαταγή ανακλήθηκε κατόπιν αξιώσεως τού λαού και ο Αθανάσιος έμεινε το υπόλοιπο της ζωής στην Αλεξάνδρεια, ασχολούμενος με τη συγγραφή και με ποιμαντικά θέματα. Πέθανε στις2 ή 3 Μαΐου τού 373, αφού είχε χειροτονήσει τον διάδοχο του, τον Επίσκοπο Πέτρο, λίγο πριν πεθάνει.

ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ

ΑΝΤΙΑΙΡΕΤΙΚΟΝ ΕΓΚΟΛΠΙΟΝ   www.egolpion.com

Read more:http://www.egolpion.com/a8anasios_alexandreias.el.aspx#ixzz3x1Z7qAGT