– Σωκράτη, εμείς κάναμε εδώ μια προσθήκη στο θέμα της συγχώρεσης, η μάλλον δύο ακόμη προσθήκες- την καρδιά και την συγκίνηση.
– Και όμως δεν φτάσαμε ακόμη στην αληθινή ρίζα όλου του φαινομένου της συγχώρεσης, Διόστρατε. Σε πηγαίνω σιγά – σιγά προς τα κει, όχι διότι δεν θα καταλάβεις- ο νους σου θα καταλάβει σχεδόν τα πάντα, αλλά σε πηγαίνω σιγά- σιγά προς τα κει για να ΝΙΩΣΕΙΣ. Τότε μπορούμε να πούμε, ότι κατάλαβες πραγματικά. Μαθαίνω κάτι, χωρίς να το νιώθω- ισοδυναμεί με το «ξέρω». Μαθαίνω κάτι, νιώθοντας αυτό- ισοδυναμεί με το «γνωρίζω» Από την μια- η επιφανειακή, ακαδημαϊκή γνώση εντυπωσιασμού και από την άλλη η βαθιά πραγματική γνώση σιωπής και κατανόησης, της αληθινής κατανόησης.
– Συνέχισε, Σωκράτη.

– Και τώρα, Διόστρατε, άκουσε και για την καθεαυτού συγχώρεση τα μυστήρια. Μόνο στον υλικό σας τρισδιάστατο χώρο συγχώρεση υπάρχει. Στα επίπεδα, που βρίσκομαι εγώ τώρα- συγχώρεση, ως αυτοτελή ανεξάρτητη έννοια δεν υπάρχει, διότι ΔΕΝ χρειάζεται. Εδώ άλλα, πολύ ανώτερα πράγματα υπάρχουν.
– Ποια; …
– Εδώ υπάρχει μόνο η Αγάπη, Διόστρατε, και επειδή η Αγάπη περιέχει τα πάντα- μέσα σ’ όλα αυτά υπάρχει η συγχώρεση, σαν λεπτομέρεια. Ότι είναι λεπτομέρεια Εκεί, σε μας – είναι βασικότατο, θεμελιώδες πράγμα Εδώ, σε σας. Επειδή η συγχώρεση έχει μεγάλη, πολύ μεγάλη σημασία εδώ- αυτή συνδέεται άρρηκτα με τον ΧΩΡΟΧΡΟΝΟ.
– Πρώτη φορά το ακούω αυτό, Σωκράτη.

– Πουθενά δεν θα το ακούσεις αυτό, σου το λέω εγώ τώρα. Συγκεντρώσου λοιπόν. Η συγχώρεση συνδέεται με την κίνηση του χωροχρόνου. Συγχώρεση- είναι στην ουσία αποδοχή στο νοητικό και ψυχικό σου χώρο κάποιου άλλου, ασχέτως του ποιος είναι αυτός ο κάποιος άλλος, ασχέτως του λάθους του, που αυτός διέπραξε. Εδώ είσαι στοιβαγμένος στον χώρο και τον χρόνο. Το νοητικό σου είναι και το ψυχικό σου είναι – επίσης, είναι στοιβαγμένα στον χωροχρόνο, δηλαδή στην κάποια έκταση και κάποια διάρκεια. Άρα – εδώ έχεις κάποια σύνορα. Εδώ είσαι Εγώ, που έχει όρια, για να ξεχωρίζει από τα άλλα Εγώ. Το Εγώ σου έχει συνεπώς και έκταση = χώρο και διάρκεια = χρόνο. Π.χ. ένας σε κακοκάρδισε, σε πρόσβαλλε, σε ταπείνωσε, σε πρόδωσε, σε πλήγωσε στο υλικό χωροχρονικό επίπεδο που βρίσκεσαι. Ποια είναι η πρώτη σου αντίδραση;
– Κατάλαβα, Σωκράτη. Η πρώτη μου αντίδραση είναι αντίδραση της απόρριψης, της μη αποδοχής αυτού του προσώπου.
– Σωστά. Είναι αντίδραση της έξωσης από τον νοητικό και ψυχικό σου χώρο αυτού του προσώπου. Συγχώρεση- είναι μια υπέρβαση του πόνου και της οργής. Είναι υπέρβαση του οποιουδήποτε αρνητικού αισθήματος προς τον πληγώσαντα εσένα ατόμου και αποδοχή του στον χώρο και τον χρόνο σου. Κατάλαβες;
– Τώρα το κατάλαβα.
– Το «κατάλαβα» δεν φτάνει, Διόστρατε. Χρειάζεται και κάτι άλλο.
– Α! Κατάλαβα! Χρειάζεται : γνώση = υπέρβαση αγραμματοσύνης, μόρφωση = υπέρβαση της ενδογενούς αγριότητας, καρδιά και αίσθημα = υπέρβαση της κακίας.
– Πολύ κοντά βρίσκεσαι στην ρίζα, αλλά ακόμη δεν την ακούμπησες, Διόστρατε! Προσπάθησε κι άλλο! Μη με απογοητεύεις!

– Η Αγάπη… Σωκράτη;
– Τι μου ψιθυρίζεις την Ιερότερη Λέξη των λέξεων, Διόστρατε; Φώναξέ την δυνατά και μην ντρέπεσαι: Η ΑΓΑΠΗ!!!!!!!
– Η ΑΓΑΠΗ!!!!!!!
– Ναι, Διόστρατε! Η Αγάπη χρειάζεται! Δεν μπορείς να αποδεχτείς κανέναν στον χώρο και στον χρόνο σου χωρίς την Αγάπη! Και να έχεις όλα τα υπόλοιπα- γνώση, μόρφωση, καρδιά και αισθήματα χωρίς της Αγάπη- δεν κάνεις απολύτως τίποτα! Θα είναι μόνο παιχνίδια του νου! Όποιος δεν αγαπά δεν μπορεί να συχωρέσει και ας λέει ό,τι θέλει και δεν θέλει, θα ψεύδεται. Θα κοροϊδεύει τον εαυτό του και τους άλλους. Σε συγχωρώ = σε αποδέχομαι πάλι στον χώρο και τον χρόνο μου, σε αποδέχομαι πάλι στο είναι μου, διότι γνωρίζω, διότι είμαι μορφωμένος, διότι έχω καρδιά και αισθήματα, διότι όλα αυτά μου τα έδωσε η ΑΓΑΠΗ, που λύνει το οποιοδήποτε πρόβλημα και ξεπλένει την οποιαδήποτε βρωμιά! Αυτή είναι η επιστήμη της συγχώρεσης!

ΣΧΟΛΙΟ
Μετά από αυτόν τον διάλογο έχουμε καμιά αμφιβολία για το αν θα γινόταν χριστιανός ο Σωκράτης αν ζούσε στα χρόνια του Χριστού και τον γνώριζε…
Δίκαια η εκκλησία μας τον θεωρεί σαν Χριστιανό προ Χριστού!!!!
Η Αγάπη και η συγχώρεση ήταν τα κυριότερα διδάγματα του Κυρίου και με τον Λόγο Του και με τον βίο του….
Και ο λόγος του Σωκράτη περιέχει και μια ακόμα έννοια πολύ βασική για τους Χριστιανούς…
Την Μετάνοια….
Για τον Σωκράτη η μετάνοια πριν από την συγχώρεση έρχεται μέσα από την αυτογνωσία μας…

Αν θεωρήσουμε ότι η σκέψη του Σωκράτη ήταν η κυρίαρχη στους Ελληνες της εποχής του Χριστού δεν είναι δύσκολο να καταλάβουμε την μαζική αποδοχή από αυτούς του Θείου Λόγου Του.
Τα λόγια του Παύλου ήταν βέβαιο ότι θα έβρισκαν πρόσφορο έδαφος στις καρδιές των Αθηναίων και των άλλων Ελλήνων όπως και έγινε…
Αποτέλεσμα, το ελληνικό έθνος σύσσωμο σε διάστημα λιγότερο των 5 αιώνων ασπάστηκε τον Χριστιανισμό τον οποίο απέρριψαν οι Εβραίοι ανάμεσα στους οποίους έζησε ο Χριστός!!!!

Τι θα έλεγε άραγε ο Σωκράτης αν βρισκόταν μπροστά στον Σταυρό του Κυρίου και τον άκουγε λίγο πριν το “Τετέλεσται” να λέει: “Πάτερ άφες αυτοίς ου γαρ οίδασι τι ποιούσι”;
Αυτή ίσως είναι η μεγαλύτερη συγχώρεση στην ανθρώπινη ιστορία….
Οι άνθρωποι σταύρωσαν τον Υιό Του Θεού κι εκείνος τους συγχώρεσε πάνω στον Σταυρό του μαρτυρίου Του….

Θεωρώ πολύ πιθανό ο Σωκράτης να είχε γίνει μαθητής του κι απόστολος….
Έτσι δημιουργήθηκε η ελληνορθόδοξη σκέψη όταν ο ελληνισμός συνάντησε τον Χριστιανισμό…
Δεν είναι λοιπόν παράδοξο να συναντάμε στους Ορθοδόξους ελληνικούς ναούς μας αρχαίους Ελληνες.
Τέτοιες λοιπόν τοιχογραφίες βρίσκουμε στα Μετέωρα (Ι.Μ. Μεγάλου Μετεώρου), στο Αγιον Ορος (Βατοπέδι, Μεγίστη Λαύρα), στο νησάκι των Ιωαννίνων κ.α.

Και δίκαια πολλοί αρχαίοι Έλληνες διανοητές χαρακτηρίζονται σαν προάγγελοι του Χριστού.