Μέσα στὴν κάψα τοῦ Ἰουλίου, ἀνάμεσα στὰ πολλὰ πανηγύρια ποὺ δροσίζουν καὶ ἁγιάζουν τὸ χωροχρόνο τοῦ Ἕλληνα, ξεχωρίζει ἐκεῖνο τῆς Ἁγίας Ἄννας. Στὶς 25 τοῦ Ἁλωνάρη ἡ Ἐκκλησία τιμᾶ τὴν Κοίμηση τῆς Θεοπρομήτορος Ἁγίας Ἄννας. Τῆς πανσέβαστης Μητέρας τῆς Θεοτόκου, Γιαγιᾶς τοῦ Χριστοῦ ἀλλὰ καὶ δικῆς μας Γιαγιᾶς, ἀφοῦ μὲ τὸ ἅγιο Βάπτισμα ἀξιωθήκαμε νὰ γίνουμε χάριτι ἀδελφοὶ τοῦ Χριστοῦ καὶ συγκληρονόμοι τῆς κληρονομίας τοῦ Πατρός.

Εἶναι ἀλήθεια πώς, σὲ ἀντίθεση μὲ ὅ,τι συμβαίνει μὲ τὸν Προφήτη Ἠλία, τὴν Ἁγία Παρασκευὴ καὶ τὸν Ἅγιο Παντελεήμονα, ποὺ γιορτάζουν τὸν ἴδιο καιρό, ἐλάχιστοι ναοὶ εἶν’ ἀφιερωμένοι στὴν Ἁγία Ἄννα. Βέβαια, στὴν Κωνσταντινούπολη ὁ ἅγιος Βασιλέας Ἰουστινιανὸς ἔχτισε τὸ 550 λαμπρὸ ναὸ ἀφιερωμένο στὴ Θεοπρομήτορα, ποὺ σήμερα δὲν ὑφίσταται πιά. Στὸ Σπήλαιο τῆς Ἀποκαλύψεως, στὴν Πάτμο, δίπλα στὸ κλῖτος τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου ὁ Ὅσιος Χριστόδουλος ἐδόμησε στὰ τέλη τοῦ ΙΑ΄ αἰῶνος σύστοιχο παρεκκλήσιο πρὸς τιμὴν τῆς Ἁγίας Ἄννας, ὅπου καὶ τὴν τιμοῦν εὐλαβικὰ οἱ Πατινιῶτες. Ἕναν ὑπέροχο προσκυνηματικὸ ναὸ στὸ ὄνομά της συνάντησα στὸν Ἅγιο Τύχωνα Λεμεσοῦ στὴν Κύπρο, σύγχρονο ἀριστούργημα παλαιᾶς κυπριακῆς ἀρχιτεκτονικῆς, στολίδι τοῦ τόπου. Ἕνα μεγάλο προσκύνημα τῆς Ἁγίας Ἄννας βρισκόταν στὸ Βόρι τῆς μαρτυρικῆς Μητροπόλεως Προικοννήσου. Τὰ θαύματα πολλά, καὶ μάλιστα οἱ θεραπεῖες νευρολογικῶν καὶ ψυχικῶν (καὶ ὄχι μόνο!) νοσημάτων. Ὑπῆρχε συνήθεια νὰ πηγαίνουν τοὺς ἀρρώστους στὸ ναό, νὰ διανυκτερεύουν ἐκεῖ ἐπὶ ἕνα σαρανταήμερο μὲ καθημερινὴ Θεία Λειτουργία, Ἁγιασμὸ καὶ Παράκληση, μὲ αὐστηρὴ νηστεία (ἀλαδία), ἐξομολόγηση καὶ διαρκῆ προσευχή στὴ «Γιαγιάκα». Συμμετεῖχε ὅλη ἡ οἰκογένεια τοῦ ἀσθενοῦς. Συνήθως πρὶν ὁλοκληρωθῆ τὸ σαρανταήμερο τὸ θαῦμα γινόταν. Ἄν ὄχι, πρᾶγμα σπάνιο, ξεκινοῦσαν ἀμέσως δεύτερο, τὸ ὁποῖο ποτὲ δὲ χρειάσθηκε νὰ τελειώσει. Κι ἄν ὁ ἀσθενὴς δὲν εἶχε συγγενεῖς, τὸν ἀναλάμβαναν ἐκ περιτροπῆς οἱ οἰκογένειες τοῦ χωριοῦ. Κάθε μέρα μιὰ οἰκογένεια ἔμενε στὸ ναὸ τῆς Ἁγίας Ἄννας, ἐνήστευε αὐστηρά, λεδιτουργόταν, προσευχόταν, συμπαραστεκόταν πνευματικὰ καὶ ὑλικὰ στὸν ἱκέτη τοῦ θαύματος. Κι ὅταν τελείωνε ἡ ρότα, πάλι ἀπὸ τὴν ἀρχή! Αὐτὴ εἶναι ἡ πνευμνατικὴ ἀρχοντιὰ τῶν Ρωμηῶν! Θυσιαστικὴ συμπαράσταση ποὺ ἔφερνε τὸ θαῦμα! Γιατί, «ἄν δὲν ἀκούσει τὴ Γιαγιάκα Του ὁ Χριστός, ποιόν θ’ ἀκούσει;», ὅπως ἔλεγαν εὐλαβικὰ οἱ νησιῶτες τῆς Ἁλώνης. «-Οἱ γιαγιάδες ἔχουν ἀδυναμία στὰ ἐγγόνια, καὶ τὰ ἐγγόνια στὶς γιαγιάδες τους»! Τετραγωνικὴ ἀνθρώπινη λογική!… Σήμερα ἡ θαυματουργὴ εἰκόνα τῆς Ἁγίας Ἄννης τοῦ Βοριοῦ βρίσκεται στὴ Λῆμνο, ἐνῷ μεγάλως τιμᾶται καὶ στὸ Αἴγιο, ὅπου βρῆκαν καταφύγιο ἄλλοι Βοριῶτες καὶ Μαρμαρινοὶ πρόσφυγες. Στὸ Περιβόλι τῆς Θυγατέρας της, στὸ Ἅγιον Ὄρος, ὑπάρχει ἡ περίφημη Σκήτη τῆς Ἁγίας Ἄννης καὶ ἡ Μικρὴ Σκήτη τῆς Ἁγίας Ἄννης ἤ Μικρὰ Ἁγία Ἄννα, ὅπου τιμᾶται ἄξια ἡ Θεοπρομήτωρ καὶ πολλοὶ Ἁγιαννανίτες καὶ Μικραγιαννανίτες Ἅγιοι τῆς κρατοῦν ἤδη συντροφιὰ στὴ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν. Ὅμως τῆς χρωστᾶμε περισσότερους ναούς, περισσότερα σεβάσματα! Δὲν εἶναι μιὰ τυχαία Ἁγία! Εἶναι ἡ Μητέρα τῆς Παν-Ἁγίας!

Τὸ ὄνομα Ἄννα, ἑβραϊκὸ ἀσφαλῶς, σημαίνει: «Θεία Χάρις». Καὶ πράγματι, ἡ ἁγιασμένη ἐκείνη γυναίκα, ἡ «φιλόθεος, σώφρων καὶ μηδὲν ὅ,τι πλὴν τὸν νόμον Κυρίου τιμᾶν ἐμμελέτημα φέρουσα», κατὰ τὸν Ἅγιο Ἀνδρέα Κρήτης (Ἐγκώμιον εἰς τὸ Γενέθλιον τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, P.G. 97, 816Β), ποὺ ὥς τὰ γεράματά της εἶχε μείνει ἄτεκνη, ὅπερ ἐσήμαινε ὅτι ἐθεωρεῖτο αὐτόματα ἀπὸ τὸ λαό της ὡς ἄμοιρη Χάριτος, ἀφοῦ … δὲν ἐπρόκειτο ἔτσι νὰ γεννηθῇ ἀπὸ τὴ φύτρα της ὁ ἀναμενόμενος Μεσσίας (!), ἐπισκιάστηκε τελικῶς πλουσιοπάροχα ἀπὸ τὴ Θεία Χάρη, κι αὐτή, καὶ ὁ πανσέβαστος σύζυγός της Ἰωακείμ, «ἀνὴρ πρᾶος, ἐπιεικὴς καὶ νόμοις ἐντεθραμμένος Θεοῦ, σωφρόνως μὲν βιούς, Θεῶ δὲ προσκαρτερῶν», πάλι κατὰ τὸν μελίρρυτο Ἅγ. Ἀνδρέα (ἔνθ. ἀνωτ.) κι ἀξιώθηκε σὲ προχωρημένη ἡλικία νὰ συλλάβει καὶ νὰ γεννήσει Ἐκείνην ποὺ μᾶς ἔφερε τὴν Πηγὴ τῆς Χάριτος, τὸν Υἱὸ καὶ Λόγο τοῦ Θεοῦ, καὶ μᾶς Τὸν χάρισε τέλειο Ἄνθρωπο καὶ τέλειο Θεὸ ταυτόχρονα, γιὰ νὰ μᾶς δώσει τὴν ἄφεση, τὴ λύτρωση, τὴ σωτηρία, τὴ χαρά, τὸν ἁγιασμό, τὴν αἰώνια ζωὴ καὶ τὴ θέωση! Ἔτσι φάνηκε ἐκ τῶν ὑστέρων περίτρανα πὼς ἄξια κ’ ὑπεράξια εἶχε λάβει ἡ κόρη τὸ ὄνομα Ἄννα – Θεία Χάρις, ὅπως παλαιότερα καὶ ἡ συνώνυμη καὶ ὁμόλογή της μητέρα τοῦ ἁγίου Σαμουήλ, τοῦ Προφήτου καὶ Ἱερέως καὶ Κριτοῦ, ποὺ μὲ ἱερὸ ἐνθουσιασμὸ εἶχε ἐξυμνήσει σὲ σειρὰ λαμπρῶν ὁμιλιῶν του ὁ θεῖος Χρυσόστομος! Κι ἔτσι ἔμειναν μὲ τὴ στενοψυχιὰ καὶ τὴ φαρμακογλωσσιά τους ὅσοι τὴν ὠνείδιζαν μιὰ ζωὴ ὡς στεῖρα καὶ στερημένη τῆς θείας εὐλογίας!

Καταγόταν ἡ Ἁγία Ἄννα ἀπὸ τὴ φυλὴ τοῦ Λευΐ καὶ ἦταν κόρη τοῦ ἱερέως Ματθὰν καὶ τῆς συζύγου του Μαρίας. Εἶχε ἀκόμη δυὸ ἀδελφές: τὴ Μαρία καὶ τὴ Σοβή. Κ’ οἱ δυό τους παντρεύτηκαν στὴ Βηθλεὲμ κι ἐγέννησαν, ἡ μὲν Μαρία τὴ Σαλώμη τὴ μαῖα, ἡ δὲ Σοβὴ τὴν Ἐλισάβετ, τὴ μητέρα τοῦ Τιμίου Προδρόμου καὶ Βαπτιστοῦ Ἰωάννου. Ἡ Ἄννα παντρεύτηκε στὴ Γαλιλαία τὸν Ἰωακείμ, δίκαιο καὶ θεοφοβούμενο ἄνδρα, ἀπὸ τὸν ὁποῖο, μετὰ ἀπὸ πολλὰ χρόνια ἀτεκνίας, ὕστερα ἀπὸ πολλὲς καὶ θερμὲς προσευχὲς καὶ ὑποσχέσεις στὸ Θεό, ἐγέννησε τὴν πάναγνη Μαρία, τὴ Θεοτόκο. Ἔτσι ἡ Παναγία μας ἦταν πρωτεξαδέλφη τῆς Ἐλισάβετ καὶ ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός, κατὰ τὸ ἀνθρώπινο, δευτεροξάδελφος τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Βαπτιστοῦ. Βέβαια λεπτομέρειες γιὰ τὴν Ἁγία Ἄννα, γιὰ τὸν Ἅγιο Ἰωακείμ, γιὰ τὴν ἀτεκνία τους, γιὰ τὸν πόθο τους, γιὰ τὴν προσευχή τους ποὺ εἰσάκουσε τελικά, μετὰ ἀπὸ χρόνια ὁ Θεὸς καὶ γιὰ τὴ γέννηση τῆς Θεοτόκου, δὲν ὑπάρχουν στὶς θεῖες Γραφές. Ὅλα τὰ καθέκαστα μᾶς τὰ διασώζει ἡ Ἱερὰ Παράδοσις τῆς Ἐκκλησίας μας, ποὺ τὰ ἀρύεται ἀπὸ ἕνα βιβλίο τοῦ Β΄ μ.Χ. αἰῶνος καλούμενο «Πρωτευαγγέλιο τοῦ Ἰακώβου». Πρόκειται ἀσφαλῶς γιὰ ἕνα ψευδεπίγραφο βιβλίο, ἀπόκρυφο, χωρὶς κανονικὸ κῦρος, ποὺ ὅμως συμβαίνει νὰ περιέχει καὶ πολλὰ ὑγιᾶ στοιχεῖα τῆς πρωτοχριστιανικῆς προφορικῆς παραδόσεως, τὰ ὁποῖα ἡ Ἐκκλησία, μετὰ ἀπὸ γερὸ «κοσκίνισμα», ἀποδέχεται καὶ τιμᾶ. Στὴν περίφημη Μονὴ τῆς Χώρας στὴν Κωνσταντινούπολη (Καριὲ Τζαμὶ Μουζεσὶ σήμερα γιὰ τοὺς εὐγενεῖς κρατοῦντες), σώζονται στὸν ἐσωνάρθηκα ἀριστουργηματικῆς τέχνης ψηφιδωτὰ ποὺ εἰκονίζουν τὴν ἄρνηση τῶν δώρων τοῦ ἄτεκνου Ἰωακείμ, τὴ φυγὴ τοῦ Ἰωακεἰμ στὴν ἔρημο, τὴν προσευχὴ καὶ τὸν «Εὐαγγελισμὸ» τῆς Ἄννης, τὴ συηνάντηση καὶ ἐναγκαλισμὸ τῶν δύο Θεοπατόρων, τὴ Γέννηση καὶ τὴν «κολακεία» τῆς Θεοτόκου, τὴν ἀφιέρωσή Της στὸ Ναὸ (Εἰσόδια) κ.λπ.

Ἡ Ἁγία Ἄννα, ἀφοῦ ἀπογαλάκτισε τὴν παναγία Θυγατέρα της, τὴν ἀφιέρωσε στὸ Ναὸ τοῦ Θεοῦ σὲ ἡλικία τριῶν μόλις χρόνων, ὡς τάμα καὶ δῶρο στὸ Θεὸ ποὺ τῆς Τὴν χάρισε, κι ἀπὸ τότε οἱ δρόμοι τους χώρισαν. Ἡ Ἄννα μὲ τὸν Ἰωακεὶμ ἡσύχασαν τὰ ὑπόλοιπα χρόνια τῆς ζωῆς τους, ποὺ δὲν ἦταν πολλά, ἀφοσιωμένοι ὁλόψυχα στὴ λατρεία τοῦ Θεοῦ, στὴν προσευχή, τὴ νηστεία καὶ τὶς ἐλεημοσύνες, μέχρι τὴν ὥρα ποὺ ἐξόφλησαν τὸ κοινὸ ἀνθρώπινο χρέος κι ἀναπαύθηκαν στὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Ἡ Μαρία, μέσα στὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων, ἐστόλιζε τὸν ἑαυτό της μὲ κάθε ἀρετὴ καὶ καλωσύνη, καθοδηγούμενη ἀπὸ τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιο καὶ τοὺς ἱερεῖς τοῦ Θεοῦ, τρεφόμενη μὲ οὐράνιο ἄρτο ὑπὸ Ἀγγέλου, μελετώντας τὶς Θεῖες Γραφές, προσευχόμενη ἀσταμάτητα καὶ ἀναβαίνουσα ἀπὸ δόξα σὲ δόξα, ἀπὸ ἔλλαμψη σὲ ἔλλαμψη καὶ ἀπὸ θεωρία σὲ θεωρία καὶ βίωση τῶν Θείων, ἑτοιμαζόμενη γιὰ τὸν μοναδικὸ προορισμὸ ποὺ ὁ Θεὸς εἶχε σχεδιάσει γι’ Αὐτήν, τὴν «προεκλεχθεῖσα ἐκ πασῶν τῶν γενεῶν», χωρὶς Ἐκείνη νὰ ξέρει ἀκόμη τίποτε, μέχρι τὴν ὥρα τοῦ Εὐαγγελισμοῦ ποὺ ὁ Παμμέγιστος Γαβριὴλ Tῆς ἀποκάλυψε τὴν προαιώνια βουλὴ τοῦ Κυρίου.

Στὶς 25 Ἰουλίου, λοιπόν, τιμοῦμε τὴν Κοίμηση τῆς Ἁγίας Μητέρας τῆς Μητέρας τοῦ Θεοῦ. Καὶ ἡ ἡδύμολπη μούσα τῆς Ἐκκλησίας μᾶς προτρέπει: «Προφητικῶς συνέλθωμεν πάντες, τοῦ ἀξίως ὑμνῆσαι τῆς προγόνου Χριστοῦ τὴν παναγίαν μετάστασιν. Σήμερον γὰρ ἐκ τῆς προσκαίρου μεταστᾶσα ζωῆς, ἐν τοῖς ἐπουρανίοις μετὰ χαρᾶς τὴν πορείαν ποιουμένη ἀγάλλεται· καὶ ὡς οὖσα Μήτηρ τῆς ὀντως ἀληθοῦς Θεοτόκου, κραυγάζει πιστῶς· Μεγαλύνει ἡ ψυχή μου τὸν Κύριον, ὅτι ἔτεκον τὴν τούτου Μητέρα ἐν τῇ γῆ. Γένοιτο οὖν μεθ’ ἡμῶν, ὁ τούτους δοξάσας ὡς ηὐδόκησε». Ἐλᾶτε, λέει, νὰ συγκεντρωθοῦμε ὅλοι, ὅπως σὲ τέτοιες περιπτώσεις συνήθιζαν νὰ τὸ ζητοῦν ἀπὸ τὸ λαὸ τοῦ Θεοῦ οἱ Προφῆτες, γιὰ νὰ ὑμνήσψμε ἐπάξια τὴν παναγία κοίμηση τῆς προγόνου τοῦ Χριστοῦ, τῆς μάμμης Του. Γιατὶ σήμερα ἔφυγε ἀπὸ τούτη τὴν πρόσκαιρη ζωὴ καὶ μὲ πολλὴ χαρὰ καὶ ἀγαλλίαση πορεύεται στὰ ἐπουράνια, ἀνεβαίνει στὴν αἰώνια Βασιλεία. Καὶ ὡς Μητέρα ποὺ εἶναι τῆς πράγματι καὶ ἀληθινότατα Θεοτόκου, κραυγάζει με πίστη: –Μέσ’ ἀπ’ τὰ βάθη τῆς ψυχῆς μου δοξάζω τὸν Κύριο, γιατὶ μ’ ἀξίωσε νὰ γεννήσω ἐδῶ κάτω στὴ γῆ τὴ Μητέρα Του κατὰ τὴν ἀνθρωπότητα. Ἄς εἶναι λοιπὸν μαζί μας ὁ Κύριος, πού, κατὰ τὴν εὐδοκία Του, ἐδόξασε τὴν Ἄννα καὶ τὸν Ἰωακείμ, τοὺς μακαρίους γονεῖς, καὶ τὴν Παναγία Μαρία, τὴν ἀξιομακάριστη καὶ πανάμωμη Θυγατέρα.

Ἕνας ὄμορφος ὕμνος τοῦ Ἑσπερινοῦ, ὁ πρῶτος τῶν Ἀποστίχων, λέει: «Χαίροις ἡ νοητὴ χελιδών, ἔαρ τῆς χάριτος ἡμῖν ἡ γνωρίσασα, ἀμέμπτως ἐν σωφροσύνῃ βιωσαμένη καλῶς, καὶ τῆς παρθενίας τὸ κειμήλιον σεμνῶς ὠδινήσασα, Θεοτόκον τὴν ἄμωμον». Νὰ χαίρεσαι, Ἄννα, ἐσὺ ἡ νοητὴ χελιδόνα ποὺ μᾶς φανέρωσες τὴν ἄνοιξη τῆς Χάριτος. Γιατί, ἀφοῦ ἔζησες ἀψεγάδιαστα, μὲ τιμὴ καὶ σωφροσύνη, ἐκοιλοπόνεσες κι ἐγέννησες μὲ κάθε σεμνότητα τὴν ἄμωμη Θυγατέρα σου, τὴ Θεοτόκο Μαρία, ποὺ εἶναι τὸ ἀτίμητο τεφαρίκι τῆς παρθενίας. Εἶσαι ἡ τίμια Ἀμνάδα ποὺ ἐκυοφόρησες Ἐκείνην ποὺ ἐγέννησε δίχως σπορὰ ἀνδρικὴ τὸν Ἀμνὸ καὶ Λόγο τοῦ Θεοῦ, Ἐκεῖνον ποὺ πῆρε πάνω Του καὶ συγχωρεῖ τὶς ἁμαρτίες ὅλου τοῦ κόσμου. Νὰ χαίρεσαι, Ἄννα, Γιαγιὰ τοῦ Κυρίου μας καὶ τώρα ποὺ ὁ ἴδιος σὲ πῆρε ἀπὸ τὴ γῆ στὸν οὐρανό, παρακάλα Τον νὰ δώσει στὶς ψυχές μας τὸ μεγάλο Του ἔλεος!

Βέβαια, ὅποιο ἱερὸ καὶ ἅγιο πρόσωπό κι ἄν τιμοῦμε οἱ Ὀρθόδοξοι, στὸ τέλος-τέλος ὁ ὕμνος μας, ἡ τιμή μας, ἡ δοξολογία μας, ἡ εὐχαριστία μας, ἀπευθύνεται σὲ Κεῖνον ποὺ εἶναι πάνω ἀπ’ ὅλους καὶ πίσω ἀπὸ κάθε καλὸ καὶ ἅγιο, δηλ. τὸν Χριστό. Αὐτὸς εἶναι ἡ πηγὴ τῆς Χάριτος, τῆς ἁγιότητος, τῆς σωτηρίας, τῆς ζωῆς! Αὒτὸς εἶναι τὸ «κεφάλαιον» κάθε γιορτῆς μας. Ἔτσι, τὸ πρῶτο τροπάριο τῶν Αἴνων ὁδηγεῖ τὴν ἀνύμνησή μας στὸ Θεανθρώπινο πρόσωπο τοῦ Δεσπότου μας, λέγοντας: «Μνήμην τελοῦντες αἰσίαν, Σὲ ἀνυμνοῦμεν Χριστέ, τὸν παραδόξως Ἄνναν ἐκ ζωῆς τῆς προσκαίρου πρὸς τὴν ἄληκτον δόξαν μεταστήσαντα νῦν, ὡς Μητέρα ὑπάρχουσαν τῆς Σὲ τεκούσης ἀσπόρως, ὑπερφυῶς, Θεοτόκου καὶ Παρθένου Μητρός». Καθὼς ἐπιτελοῦμε τὴ χαρούμενη μνήμη τῆς Ἄννας, Ἐσένα, Χριστέ μας, ἀνυμνοῦμε. Ἐσένα ποὺ κατὰ τρόπο παράδοξο τὴν πῆρες σήμερα ἀπὸ τὴν πρόσκαιρη ζωὴ καὶ τὴν ὁδήγησες στὴν ἀτέλειωτη δόξα τῆς Βασιλείας Σου, γιατὶ στάθηκε Μητέρα τῆς Παρθένου Μητέρας Σου, τῆς Θεοτόκου. Ἐκείνης ποὺ Σ΄ ἐγέννησε χωρὶς σπέρμα ἀνδρός, πέρα καὶ ἔξω ἀπὸ τὰ συνηθισμένα στὴν ἀνθρώπινη φύση. Ὁ Χριστός, λοιπόν, εἶναι τὸ τέλος τῆς προσευχῆς καὶ τοῦ ὕμνου μας, τὸ τέρμα κι ὁ σκοπός τους. Ἐκεῖνος εἶναι ποὺ μᾶς δίδει ὡς δῶρο τὴν προσευχή: «Ὁ διδοὺς εὐχὴν τῷ εὐχομένῳ». Αὐτὸς εἶναι ὁ «λόγος», ἡ πεμπτουσία, ἡ ἐντελέχεια κι ὁ σκοπὸς τῆς πνευματικῆς ζωῆς, τῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας. Πάντα ἐξ Αὐτοῦ, δι’ Αὐτοῦ, πρὸς Αὐτὸν καὶ δι’ Αὐτόν. Καὶ ἡ Παναγία Μητέρα Του, καὶ οἱ Θεοπάτορες Ἰωακεὶμ καὶ Ἄννα λοιπόν. Ἀλλὰ ἐπίσης καὶ ὁ ὕμνος μας, καὶ ἡ γιορτή μας, καὶ ἡ προσευχή μας!

Στὸ ἴδιο πνεῦμα κινεῖται καὶ τὸ δεύτερο τροπάριο τῶν Αἴνων: «Μνήμην ἁγίαν τελοῦντες τῶν Προπατόρων Χριστοῦ Ἰωακεὶμ καὶ Ἄννης, τῶν σεπτῶν καὶ ἀμέμπτων, δοξάζομεν ἀπαύστως τὸν Λυτρωτὴν καὶ Οἰκτήρμονα Κύριο, τὸν μεταστήσαντα τούτους πρὸς τὴν ζωὴν τὴν ἀγήρω καὶ ἀνώλεθρον». Ἄς μὴ βιάζονται οἱ ποικιλώνυμοι αἱρετικοὶ νὰ μᾶς κατηγορήσουν ὅτι τάχα ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι πίσω ἀπὸ τὰ πρόσωπα τῶν Ἁγίων κάπου, κάπως κρύβουμε ἤ καὶ χάνουμε τὸν Χριστό. Ὄχι!… Μακριὰ ἀπὸ μᾶς μιὰ τέτοια πλάνη! Ἀντιθέτως! Στὴ διδασκαλία μας, στὸ δόγμα μας, στὴ λατρεία μας, στὴν καθημερινή μας εὐσέβεια, ὁ Χριστὸς ὁ ἴδιος ἦταν, εἶναι καὶ θὰ εἶναι πάντοτε τὸ κέντρο, ὁ ἄξονας, ἡ βάση, τὸ θεμέλιο, ὁ στόχος. Γύρω ἀπ’ Αὐτὸν καὶ σὰν στεφάνι τῆς δόξης Του τοποθετοῦμε ὅλους τοὺς ἄλλους. Καὶ τὴ Θεοτόκο, καὶ τοὺς Θεοπάτορες, καὶ τὸν Πρόδρομο, καὶ τοὺς Ἀποστόλους, καὶ τοὺς Προφῆτες, καὶ τοὺς Μάρτυρες, καὶ τοὺς Πατέρες καὶ τοὺς Ὁσίους καὶ ὅλους τοὺς Ἁγίους καὶ Δικαίους. Ἐκεῖνος εἶναι τὸ Φῶς. Οἱ ἄλλοι ὅλοι φωτίζονται ἀπ’ Αὐτὸν καὶ τὸ δικό Του Φῶς ἐξακτινώνουν καὶ καθρεφτίζουν. Ἐκεῖνος εἶναι ἡ Ζωή. Οἱ ἄλλοι ὅλοι παίρνουν ἀπ’ Ἐκεῖνον ζωὴ καὶ τὴ δική Του ζωὴ μεταγγίζουν. Ἐκεῖνος εἶναι ἡ Χάρις. Οἱ ἄλλοι ὅλοι παίρνουν ἀπὸ τὴ δική Του χάρη καὶ τὴν ἀκτινοβολοῦν καὶ σὲ μᾶς. Ἐκεῖνος εἶναι ὁ Ἕνας, ὁ «πάντων ἐπέκεινα». Ὁ ἀνώνυμος καὶ ἀπειρώνυμος. Ὁ ὑπερύμνητος καὶ ὁ μόνος προσκυνητός. Ὁ Θεὸς καὶ Ὑπέρθεος. Γιατὶ ἡ λέξη «Θεὸς» εἶναι πολὺ μικρὴ καῖ στενὴ γιὰ νὰ χωρέσει αὐτὸ ποὺ πραγματικὰ εἶναι ὁ Θεός. Ὅλοι οἱ ἄλλοι σεβαστοί, εὐλαβούμενοι κι ἐπιπόθητοι, γιὰ Ἐκεῖνον καὶ ἐξ αἰτίας τῆς σχέσης τους μὲ Ἐκεῖνον. Καὶ σύμφωνα μὲ τὸ βαθμὸ τῆς οἰκειότητός τους πρὸς Ἐκεῖνον. Γι’ αὐτὸ καὶ Πρώτη, Πρώτη μετὰ τὸν Ἕνα, τιμᾶται καὶ προσκυνεῖται ἡ Θεοτόκος Μητέρα Του. Μετὰ τὴν Παναγία, τὴ νοητὴ Σελήνη, ἀκολουθοῦν ἕνα-ἕνα ὅλα τὰ ἄστρα, κατὰ σειρὰ λαμπρότητος καὶ φωτεινότητος καὶ περιβάλλουν τὸ νοητὸ Ἥλιο τῆς Δικαιοσύνης. Ἀνάμεσά τους, ὁλόφωτα, ὁλόχαρα, μεγαλοδόξαστα, ἡ Ἄννα ἡ σεμνὴ καὶ ὁ πολυσέβαστος Ἰωακείμ. Ἡ Γιαγιά μας κι ὁ Παπποῦς μας! Ποὺ ὅπως εὔκολα ἀπὸ τὸν τελευταῖο αὐτὸν ὕμνο (καὶ ὄχι μόνο) μποροῦμε νὰ εἰκάσουμε, ἀρχικὰ γιορταζόντουσαν καὶ τὸν μνἸούλιο μαζί, ὅπως καὶ στὶς 9 τοῦ Σεπτέμβρη, στὴ Σύναξη.

Ἄννα, Ἄννα, χαριτωμένη Μάννα τῆς Ἀνάσσης μας!… Ἄννα, Ἄννα, μυρωμένη ἀνάσα τῆς Θείας Χάριτος!… Ἄννα, Ἄννα, Μάμμη τοῦ Χριστοῦ, «Γιαγιάκα» τοῦ ξερριζωμένου ποιμνίου μου!… Ἄννα, Ἄννα, κλέος τοῦ πάλαι καὶ τοῦ νέου Ἰσραήλ, «Μακαρία ἡ κοιλία Σου, ἡ βαστάσασα ἀληθῶς τὴν τὸ Φῶς τοῦ Κόσμου ἔνδον ἐν κοιλίᾳ βαστάσασαν»!… Ἄννα, Ἄννα, διὰ τῶν ἁγίων πρὸς τὸν Παντάνακτα εὐχῶν Σου, τὴ στεῖρα μου ψυχὴ ἀξίωσε νὰ καρπογονήσει, κἄν ἐν γήρᾳ μου, καρπὸ μετανοίας θεόδεκτο!…

Σεβ. μητροπολίτης Προικοννήσου κ. Ιωσήφ