“Δια του Σταυρού χαρά εν όλω τω κόσμω”
Όλοι οι άνθρωποι θέλουμε και αγωνιζόμαστε να ευτυχήσουμε, να χαρούμε, να δώσουμε νόημα στη ζωή μας. Καθένας από μας αναζητεί την ευτυχία σε διάφορους δρόμους, πιστεύει σε διαφορετικές “αλήθειες”, ακολουθεί ποικίλους “σωτήρες” και ασπάζεται ιδέες και συνθήματα της εποχής. (Υλικά αγαθά, γήινες απολαύσεις, νεοπαγανισμός, αιρέσεις, ανατολικές φιλοσοφίες, αθεΐα, λατρεία της φύσης και τόσα άλλα). Σε όλα αυτά ο σύγχρονος άνθρωπος δεν θέλει να κοπιάσει, δεν προσπαθεί να θυσιάσει τον χρόνο του, το πρόγραμμα του, τα χρήματα και την καλοπέραση του, Κυνηγά την επιτυχία και τη χαρά, αλλά χωρίς να αγωνιστεί. Κέντρο της ζωής του ο εαυτός του, το “εγώ” του. Γι’ αυτό και το όποιο αποτέλεσμα είναι εφήμερο, πρόσκαιρο και γρήγορα χάνεται.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχει η Αγία Ορθόδοξη Εκκλησία του Χριστού, που προβάλλει την εν Χριστώ ζωή. Μια ζωή που δεν είναι ανέμελη, δεν είναι ζωή ξεγνοιασιάς, δεν είναι ζωή άκοπη. Μια ζωή, όμως, που έχει την πραγματική ευτυχία, μεγάλες και ουσιαστικές χαρές, ειρήνη και μακαριότητα, που επιτυγχάνονται σιγά-σιγά, διατηρούνται και επαυξάνονται μέσα από μία σταυρική ζωή.
Στο άκουσμα της λέξης “σταυρός” οι άνθρωποι εννοούν τα βάσανα και τη θλίψη. Όποιος περνάει στεναχώριες και δοκιμασίες σηκώνει σταυρό. Δεν είναι εύκολο όποιος περνά θλίψεις, να ελπίζει με βεβαιότητα ότι είναι δυνατόν να τις διαδεχθεί χαρά. Η θλίψη καταβάλλει την ψυχική αντοχή και σκοτίζει το νου. Όμως οι στεναχώριες και τα προβλήματα με τη δύναμη της πίστης στο Σταυρό του Χριστού μετατρέπονται σε χαρά. Είναι η δύναμη του Σταυρού πάνω στον οποίο σταυρώθηκε ως άνθρωπος ο παντοδύναμος και την αδυναμία του σταυρικού μαρτυρίου τη μετέβαλε σε δύναμη, θρίαμβο και σωτηρία. Η κατά Χριστόν θλίψη πάντα οδηγεί σε χαρά, σε νίκη και σε δόξα πνευματική.
Ο Σταυρός του Χριστού ενυπάρχει και επαναλαμβάνεται στη ζωή των Αγίων, στη ζωή των μαθητών του Χριστού όλων των αιώνων. Ο σταυρός ομορφαίνει τη ζωή μας, μας προετοιμάζει για την Ανάσταση, για την αιώνια ζωή. Ο εκτός της Εκκλησίας κόσμος, φοβάται τον Σταυρό του Κυρίου, τον χλευάζει και τον αρνείται με αποτέλεσμα να στερείται την ευλογία του και να μένει χωρίς ελπίδα στον παρόντα και τον μέλλοντα αιώνα. Οι ταπεινοί μαθητές του Κυρίου, όμως, σηκώνουν με πολλή υπομονή το σταυρό στη ζωή τους. Είναι αυτοί που αγαπούν πραγματικά το Χριστό, που συμπάσχουν με το συνάνθρωπο και θυσιάζουν καθημερινά τον εαυτό τους σταυρώνοντας τον παλαιό άνθρωπο και την υπερήφανη υπόσταση τους.
Ο Χριστός, η σταυρωμένη Αγάπη, μας καλεί όλους να τον ακολουθήσουμε και σηκώνοντας τον Σταυρό μας να απαρνηθούμε τον εαυτό μας. Μας καλεί να σταυρώσουμε τα πάθη και τις αδυναμίες μας. “Οι δε του Χριστού την σάρκα εσταύρωσαν συν τοις παθήμασι και ταις επιθυμίαις “ (Γαλ. ε’ 24). Οι άνθρωποι του Χριστού απαρνιούνται τον παλαιό άνθρωπο της αμαρτίας και αγωνίζονται να ξεριζώσουν από μέσα τους τ’ αμαρτωλά πάθη και την φιλαυτία. Ταπεινώνονται και ευθυγραμμίζουν τα έργα και τη ζωή τους με το θέλημα του Θεού. Το κοσμικό φρόνημα έχει πεθάνει μέσα τους. Δεν τους επηρεάζει κι ούτε τους παρασύρει σε πράξεις αντίθετες προς τις θείες εντολές.
Όσο ζουν σταυρικά υπομένουν τις ακούσιες δοκιμασίες καρτερικά κι ευχαριστιακά. Ασθένειες, θάνατοι προσφιλών προσώπων, αδικία, αχαριστία και περιφρόνηση, ανεργία, φτώχεια και άλλες δοκιμασίες είναι ευκαιρίες, που αν τις χρησιμοποιήσουμε σωστά, μας συσταυρώνουν και μας συνεγείρουν με τον Χριστό. Αν αγανακτήσουμε, ζημιωνόμαστε πνευματικά. Αν πάλι τις δεχθούμε παθητικά, στωικά, γιατί δεν μπορούμε να κάνουμε διαφορετικά, πάλι δεν ωφελούμαστε. Αν όμως τις δεχθούμε ως επίσκεψη Θεού και ως ευκαιρίες για την πνευματική μας τελείωση, τότε το κέρδος είναι μεγάλο. Δεν στερούμαστε τη χαρά της ζωής, γιατί τότε ζει μέσα μας ο Χριστός που είναι η ζωή των ανθρώπων.
Τότε προσεγγίζουμε το αιώνιο, αισθανόμαστε το μακάριο κοινωνούμε το θείο. Απολαμβάνουμε την ειρήνη και την αγαλλίαση της Θείας Χάρης, της πνευματικής ηδονής που δε συγκρίνεται με τις ηδονές του κόσμου της αμαρτίας. Για μας τους Ορθοδόξους η άρση του Σταυρού είναι έκφραση υπακοής και αγάπης προς το Θεό και οδηγεί στην Ανάσταση και τη σωτηρία.
Η Χάρη και η δύναμη του Σταυρού δεν οφείλεται στο σχήμα του. Πηγάζει από το γεγονός ότι έγινε το όργανο δια του οποίου ο Χριστός έσωσε τον κόσμο. Είναι το θυσιαστήριο, στο οποίο ο θεάνθρωπος προσέφερε τον εαυτό του θυσία για όλον τον κόσμο. Στο Σταυρό ο Κύριος νίκησε τον θάνατο και με την Ανάσταση Του μας χάρισε ζωή και αφθαρσία. Πάνω στο Σταυρό ο Χριστός απεκάλυψε τον εαυτό Του ως μόνο ευεργέτη και σωτήρα και ζωοδότη του κόσμου και κατέλυσε οριστικά το έργο του πονηρού, τις πανουργίες και πλάνες του, την εξουσία του στους ανθρώπους. Γι’ αυτό και ο διάβολος “φρίττει και τρέμει μη φέρων καθοράν αυτού την δύναμιν”.
Ο Σταυρός, λοιπόν, είναι σύμβολο νίκης της ζωής κατά του θανάτου, της αγάπης κατά του μίσους, του φωτός κατά του σκότους. Είναι το έμβλημα και το λάβαρο μας. Είναι, όμως, και σύμβολο πόνου και θυσίας. Παρόλο, όμως, που καθημερινά όλοι πάσχουμε και ζούμε σ’ έναν κόσμο, όπου κυριαρχεί το αντισταυρικό πνεύμα. Αυτός ο κόσμος δεν θέλει ν’ ακούσει για εγκράτεια, κυριαρχία στα πάθη, για θυσία, για υπομονή, για άσκηση, για συγχώρεση. Αρνείται κατά βάθος το Σταυρό κι έτσι δεν μπορεί να συναναστηθεί με το Χριστό.
Ας ζητήσουμε τη Χάρη από τον Σταυρωθέντα και Αναστάντα Κύριο να μην αρνηθούμε τον Σταυρό Του και το σταυρό μας, την αγάπη, το πνεύμα της θυσίας και προσφοράς, την ταπείνωση, την υπομονή στις δοκιμασίες, την άσκηση. Ας σταυρώνουμε στον Σταυρό του Χριστού κάθε εγωιστική επιθυμία, κάθε αμαρτωλό σαρκικό πάθος, κάθε κακία και θυμό μας, κάθε ολιγοπιστία μας, για να συναναστηθούμε μαζί του στη Βασιλεία των Ουρανών!