Του Β. Χαραλάμπους, θεολόγου
Όταν η Εκκλησία δοκιμαζόταν από τον κίνδυνο του Παπισμού, μετά τη Σύνοδο της Λυώνος το 1274, επί λατινόφρονος αυτοκράτορος Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγου και Πατριαρχείας Ιωάννη Βέκκου (1276- 1282), το Άγιο Όρος ανέδειξε μάρτυρες, ομολογητές της Ορθοδοξίας. Τέτοιοι ήταν και οι Οσιομάρτυρες των Καρυών του Αγίου Όρους που η Εκκλησία μας εορτάζει στις 5 Δεκεμβρίου.
Ο Οσιομάρτυς Κοσμάς ο Πρώτος ο οποίος μαρτύρησε το 1279/1280 στις Καρυές του Αγίου Όρους μαζί με τους συν αυτώ, κατά την επίσκεψη του λατινόφρονος αυτοκράτορος Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγου, ο οποίος και «την εκκλησίαν αυτών πυρπολήσας και τα των μοναχών σκηνώματα ληϊσάμενος» (Μ. Γεδεών ‘’Ο Άθως’’, Αθήνα 1990). Τον Οσιομάρτυρα Κοσμά τον Πρώτο τον κρέμμασαν και τους άλλους μάρτυρες Καρυώτες με ξίφος απέκοψαν την κεφαλή των.
Με ποιου την συνέργεια, οι Λατινόφρονες την εκκλησίαν επυρπόλησαν; Με ποιου την συνέργεια, οι Λατινόφρονες τον Οσιομάρτυρα Κοσμά τον Πρώτο τον κρέμμασαν; Με ποιου την συνέργεια, οι Λατινόφρονες με ξίφος απέκοψαν την κεφαλή των Καρυωτών μοναχών;

Ο Προφήτης Ησαΐας αναφέρει «Γίνεσθέ μοι μάρτυρες, και εγώ μάρτυς Κύριος ο Θεός, και ο παις, ον εξελεξάμην, ίνα γνώτε και πιστεύσητε, και συνήτε, ότι εγώ ειμί» (κεφ. 43, 9-14).
«Τους του Άθω Πατέρας και αγγέλους εν σώματι, Ομολογητάς και Οσίους, Ιεράρχας και Μάρτυρας, τιμήσωμεν εν ύμνοις και ωδαίς, μιμουμενοι αυτών τας αρετάς, η του Όρους πληθύς πάσα των μοναστών, κραυγάζοντες ομοφώνως∙ δόξα τω στεφανώσαντι υμάς, δόξα τω αγιάσαντι, δόξα τω εν κινδύνοις ημών προστάτας δείξαντι» (Απολυτίκιον των Αθωνιτών Αγίων από την Ασματική Ακολουθία των Αγιορειτών Πατέρων).
Το μαρτύριο των Αγιορειτών Πατέρων της πολίχνης των Καρυών, από τους Λατινόφρονες άφησαν στην Εκκλησία στο σπουδαίο ομολογιακό κληροδότημα, το οποίο αποτελεί απάντηση και για όσους δεν πιστεύουν αυτό που Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς αναφέρει, ότι δηλαδή «η Εκκλησία δεν είναι μόνο μία, αλλά και μοναδική. Όντως είναι «θεία βλαστήματα», «έξοχα εγκαλωπίσματα», οι Οσιομάτυρες των Καρυών και αρωγοί σε κάθε αγώνα για την Ορθόδοξη Πίστη μας.

*Πάρθηκαν και στοιχεία από το βιβλίο «Οι Άγιοι του Αγίου Όρους», Μοναχού Μωϋσέως Αγιορείτου.